Spółgłoska zwarta miękkopodniebienna bezdźwięczna

Spółgłoska zwarta miękkopodniebienna bezdźwięczna w encyklopedii

Spółgłoska zwarta miękkopodniebienna bezdźwięczna - rodzaj dźwięku spółgłoskowego występujący w językach naturalnych, oznaczany w międzynarodowej transkrypcji fonetycznej IPA symbolem k.

Spis treści

• 1 Artykulacja
  • 1.1 Opis
  • 1.2 Warianty
• 2 Przykłady

Artykulacja | edytuj kod

Opis | edytuj kod

W czasie artykulacji tej spółgłoski:

• modulowany jest strumień powietrza wydychany z płuc, czyli jest to spółgłoska płucna egresywna
• tylna część podniebienia miękkiego zamyka dostęp do jamy nosowej, jest to spółgłoska ustna
• prąd powietrza w jamie ustnej uchodzi wzdłuż środkowej linii języka - spółgłoska środkowa
• tylna część języka dotyka podniebienia miękkiego - jest to spółgłoska miękkopodniebienna
• Dochodzi do całkowitego zablokowania przepływu powietrza przez jamę ustną i nosową, a następnie do przerwania utworzonej blokady i wybuchu (plozji) - jest to spółgłoska zwarta.
• wiązadła głosowe nie drgają, spółgłoska ta jest bezdźwięczna

Warianty | edytuj kod

Opisanej powyżej artykulacji może towarzyszyć dodatkowo:

• wzniesienie środkowej części grzbietu języka w stronę podniebienia twardego, mówimy wtedy o spółgłosce zmiękczonej (spalatalizowanej): [kʲ]
• przewężenie w gardle, mówimy spółgłosce faryngalizowanej spółgłosce: [kˤ]
• zaokrąglenie warg, mówimy wtedy o labializowanej spółgłosce [kʷ]

Spółgłoska może być wymówiona:

• z rozwarciem bez plozji, mówimy wtedy o spółgłosce bez plozji: [k̚].
• z silnym przydechem (aspiracją), mówimy wtedy o spółgłosce przydechowej (aspirowanej): [kʰ]
• z gwałtownym uniesieniem zamkniętej krtani, a nie poprzez wydech, mówimy wtedy o spółgłosce ejektywnej,: kʼ.

Przykłady | edytuj kod

• w języku angielskim: can [kæn] "móc" lub "puszka"
• w języku arabskim: كاتب ['kæ:tib] "pisarz"
• w języku hiszpańskim: casa ['kasa] "dom"
• w języku japońskim: kitto [kit:o] "na pewno"
• w języku niemieckim: Katze [ˈkatsə] "kot"
• w języku polskim: kot [kɔt]

Na podstawie artykułu: "Spółgłoska zwarta miękkopodniebienna bezdźwięczna" pochodzącego z Wikipedii
OryginałEdytujHistoria i autorzy