Szerokodziób purpurowy

Szerokodziób purpurowy w encyklopedii

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania Dystrykt Pak Chong, Tajlandia

Szerokodziób purpurowy (Eurylaimus javanicus) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny szerokodziobów. Zasiedla południowo-wschodnią Azję oraz część Indonezji. Niezagrożony wyginięciem.

Spis treści

Taksonomia | edytuj kod

Gatunek opisał po raz pierwszy Thomas Horsfield w roku 1821 pod obecną nazwa Eurylaimus javanicus. Holotyp pochodził z Jawy. IOC nie wyróżnia podgatunku friedmanni, który wyróżnili autorzy HBW[3]. Podgatunek billitoni nie został przyjęty[4].

Podgatunki i zasięg występowania | edytuj kod

Wyróżnia się następujące podgatunki[3]:

Środowisko życia stanowią różnego rodzaju lasy, także wiecznie zielone i mieszane w okolicach rzek i strumieni, lasy na torfowiskach, bagnach oraz wilgotne lasy tropikalne na piaszczystej glebie. Spotykany także na skrajach lasów, np. w zaroślach przedstawicieli Albizia, ogrody, parki i okolice wsi. Występuje do wysokości 1500 m n.p.m. na Jawie, na Borneo do 1200 m n.p.m[4].

Morfologia | edytuj kod

Długość ciała wynosi 21,5-23 cm. Masa ciała dla podgatunku pallidus waha się w granicach 74-84 g, zaś u brookei 73-87 g. Pozostałe wymiary dla okazów z Muzeum Brytyjskiego: skrzydło 10,1 cm, ogon 6,8 cm[5]. U samca głowa fioletowoczerwona, okolice oczu i kantarek czarne. Grzbiet ciemnobrązowy, dalsza jego część ciemniejsza, pokryta żółtymi pasami. Pokrywy skrzydłowe czarniawe, lotki ciemnobrązowe. Lotki I rzędu posiadają żółte plamki, zaś II rzędu posiadają żółte brzegi. Sterówki z wierzchu czarne, od spodu widoczne białe plamy. Spód ciała jasny, fioletoworóżowy; w górnej części piersi znajduje się cienka czarna przepaska. Tęczówka niebieska, dziób niebieski o zielonkawym zakończeniu. U samicy grzbiet posiada mniej czarnych pasków, zaś w górnej części piersi widnieje szara plama; barwy upierzenia mniej intensywne[4].

Pożywienie | edytuj kod

Pożywienie stanowią owady, głównie prostoskrzydłe (Orthoptera), w tym cykadowate (Cicadidae) i pasikonikowate (Tettigoniidae), różne żuki, gąsienice i inne larwy. W badaniach na Borneo zbierane cykadowate mierzyły do 55 mm. Na Jawie i Sumatrze odnotowano również zjadanie małych owoców, zaś pewnemu osobnikowi z Birmy zwisał z dzioba 10-centymetrowy ogon jaszczurki. Większość zdobyczy zbiera z roślinności. Żeruje niezależnie od pory dnia w grupach lub parach[4].

Lęgi | edytuj kod

Okres lęgowy zależy od miejsca występowania. W południowej Birmie przypada na marzec, w Tajlandii w lipcu i grudniu, w Laosie w czerwcu, od lutego do września w Malezji (jeszcze na terenie Azji), od marca do listopada na Sumatrze, w kwietniu na Belitung, od listopada do czerwca na Jawie oraz od marca do września na Borneo[4].

Gniazdo prawdopodobnie budują oba ptaki z pary. Ma kształt gruszkowaty, posiada „ogon” z roślinności, wraz z nim osiąga długość 75-90 cm. Budulec stanowią patyki, korzenie, liście, trawy i mchy. Wyściółkę stanowią liście. Umiejscowione jest 2,5-21 m nad ziemią. Zniesienie liczy 2-3 jaja. Okres inkubacji nieznany. W trakcie badań na Borneo pisklęta 13 tygodni po opierzeniu otrzymywały 70-80% pożywienia od rodziców, 7 tygodni później już 20-30%[4].

Przypisy | edytuj kod

  1. ↑ Eurylaimus javanicus, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. ↑ Eurylaimus javanicus. Czerwona księga gatunków zagrożonych (IUCN Red List of Threatened Species) (ang.).
  3. ↑ a b Frank Gill, David Donsker (red.): NZ wrens, broadbills & pittas (ang.). IOC World Bird List: Version 5.1. [dostęp 2015-01-29].
  4. ↑ a b c d e f del Hoyo, J.; Elliot, A. & Christie, D.A.: Handbook of the Birds of the World. T. 8. Broadbills to Tapaculos. Lynx Edicions, 2003, s. 90. ISBN 84-87334-50-4.
  5. ↑ Philip Lutley Sclater: Catalogue of Birds in the British Museum. T. 14. Oligomyodae. 1888, s. 463-464.
Na podstawie artykułu: "Szerokodziób purpurowy" pochodzącego z Wikipedii
OryginałEdytujHistoria i autorzy