Teatr im. Wilama Horzycy w Toruniu w encyklopedii
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania Widownia teatru Scena na Zapleczu Rzeźby autorstwa Ernesta Hertera przedstawiające muzy stojące przed frontem teatruMelpomena, muza tragediiTerpsychora, muza tańca i pieśniTeatr im. Wilama Horzycy w Toruniu – teatr dramatyczny z siedzibą w Toruniu, mający status wojewódzkiej instytucji kultury.
Spis treści
- 1 Lokalizacja
- 2 Historia
- 3 Festiwale
- 4 Aktorzy
- 5 Dyrektorzy
- 6 Nagrody i wyróżnienia
- 7 Galeria
- 8 Zobacz też
- 9 Przypisy
- 10 Bibliografia
- 11 Linki zewnętrzne
Lokalizacja | edytuj kod
Budynek znajduje się w północnej części Zespołu Staromiejskiego, w bliskim sąsiedztwie Urzędu Marszałkowskiego i Urzędu Miejskiego. Część reprezentacyjna tego gmachu i główne wejście znajduje się przy Placu Teatralnym 1.
Historia | edytuj kod
Osobny artykuł: Opera Pomorska w Toruniu.Budynek teatru (ówcześnie Teatru Miejskiego) oddano uroczyście do użytku 30 września 1904 roku. Zastąpił on gmach teatralny stojący niegdyś przy Rynku Staromiejskim. Nowy budynek został zaprojektowany przez znaną wówczas w całej Europie spółkę architektów wiedeńskich – Fellner & Helmer (twórców projektów budynków teatralnych m.in.: w Wiedniu, Augsburgu, Czerniowcach, Zagrzebiu, Budapeszcie, Segedynie, Cluju, Cieszynie, czy opery w Odessie). Początkowo widownia mogła pomieścić ok. 900 osób, na przestrzeni stu lat poddano ją jednak wielu korektom (lata 1934, 1956, 2000). W latach 1941-1942 uproszczono także fasadę utrzymaną w duchu eklektyzmu z elementami secesji (usunięto m.in. figury orłów wieńczących pylony flankujące ryzalit elewacji głównej, uproszczono detal). W roku 1995 oddano do użytku budynek zaplecza z małą sceną, zrealizowany według projektu toruńskiego architekta Czesława Sobocińskiego. Przed budynkiem stoją odsłonięte w roku 1909 posągi muz – Melpomene i Terpsychory autorstwa Ernsta Hertera[2][3].
W pierwszych latach istnienia na deskach teatru grano jedynie repertuar niemieckojęzyczny. Wśród polskojęzycznej ludności ówczesnego Torunia mawiano nawet, iż „szanujący się Polacy tam nie chadzają”[4]. Pierwszy polski sezon teatralny zainaugurowano w listopadzie roku 1920 przedstawieniem Zemsty Aleksandra Fredry, w obecności premiera Wincentego Witosa. W latach 1945-1948 zespołem teatralnym kierował Wilam Horzyca. W 2003 roku Teatr przeszedł gruntowny remont zarówno sceny, jak i widowni[5]. W 2020 roku obiekt ponownie wyremontowano. W ramach tych prac wykonano m.in.: instalację klimatyzacji, wymianę foteli, podłóg i oświetlenia oraz przywrócono do użytku drugie piętro widowni, które od kilkudziesięciu lat było nieczynne[6][7][8][9].
15 września 1971 roku budynek teatru wpisano do rejestru zabytków[10]. Figuruje on także w gminnej ewidencji zabytków[11].
Festiwale | edytuj kod
- Międzynarodowym Festiwalem Teatralnym „Kontakt” - pierwsza edycja festiwalu odbyła się w 1991 roku[12]
- Festiwal Debiutantów Pierwszy Kontakt - pierwsza edycja festiwalu odbyła się w maju 2011 roku[13]
Aktorzy | edytuj kod
- Małgorzata Abramowicz - od 1990
- Aleksandra Bednarz – od 2011
- Jarosław Felczykowski – od 1987
- Łukasz Ignasiński – od 2009
- Maria Kierzkowska – od 1989
- Paweł Kowalski – od 1993
- Anna Magalska – od 1994
- Zofia Melechówna - od 1958
- Tomasz Mycan – od 2002
- Niko Niakas – od 1983
- Ewa Pietras – od 1983
- Matylda Podfilipska – od 2003
- Maciej Raniszewski - od 2012
- Anna Romanowicz-Kozanecka – od 1980
- Julia Sobiesiak - od 2013
- Mirosława Sobik – od 2005
- Teresa Stępień-Nowicka – od 1978
- Paweł Tchórzelski – od 1985
- Jolanta Teska – od 1987
- Michał Marek Ubysz – od 1986
- Arkadiusz Walesiak - od 2012
- Agnieszka Wawrzkiewicz – od 1993
- Grzegorz Wiśniewski – od 1991
- Bartosz Woźny - od 2015[14]
Dyrektorzy | edytuj kod
Dyrektorzy teatru od 1945 roku[15]:
Nagrody i wyróżnienia | edytuj kod
Galeria | edytuj kod
Teatr im. Wilama HorzycyWidok od ul. Fosa StaromiejskaWidok od ul. ChełmińskiejW czasie trwania Międzynarodowego Festiwalu Światła SKYWAY 2011DetaleDetale
Zobacz też | edytuj kod
Przypisy | edytuj kod
- ↑ Historia (pol.). Teatr im. Wilama Horzycy w Toruniu. [dostęp 2016-07-30].
- ↑ Historia (pol.). teatr.torun.pl.
- ↑ Toruń: Teatr im. Wilama Horzycy (pol.). spacerownikteatralny.pl.
- ↑ Teatr im. Wilama Horzycy, Nocowanie.pl [dostęp 2016-12-16] .
- ↑ Wyborcza.pl, torun.wyborcza.pl [dostęp 2015-12-28] .
- ↑ https://www.toruntv.pl/movie/show?id=23825
- ↑ https://www.kujawsko-pomorskie.pl/biuro-prasowe/informacje-prasowe/36684-remont-horzycy-na-finiszu
- ↑ https://pomorska.pl/teatr-horzycy-w-toruniu-przechodzi-gruntowy-remont-co-sie-w-nim-zmieni-zdjecia/ar/c15-15266868
- ↑ https://kurier-nakielski.pl/remont-horzycy-na-finiszu/
- ↑ Konserwator - Rejestr zabytków nieruchomych, www.torun.wkz.gov.pl [dostęp 2019-03-07] (ang.).
- ↑ GMINNA EWIDENCJA ZABYTKÓW GMINA MIASTA TORUŃ stan na I kwartał 2015 r. - PDF, docplayer.pl [dostęp 2018-05-05] .
- ↑ Międzynarodowy Festiwal Teatralny Kontakt, www.teatr.torun.pl [dostęp 2015-12-28] .
- ↑ Festiwal Debiutantów Pierwszy Kontakt, www.teatr.torun.pl [dostęp 2015-12-28] .
- ↑ Aktorzy, „TEATR im. WILAMA HORZYCY” [dostęp 2016-12-22] (pol.).
- ↑ Historia, „TEATR im. WILAMA HORZYCY” [dostęp 2016-12-22] (pol.).
- ↑ JPL), Andrzej Churski pełniącym obowiązki dyrektora toruńskiego teatru Horzycy, „pomorska.pl” [dostęp 2016-12-22] .
- ↑ Medal Za Zasługi dla Miasta Torunia na wstędze | www.torun.pl, www.torun.pl [dostęp 2017-01-24] (pol.).
Bibliografia | edytuj kod
- Marek Podlasiak, Z tradycji teatralnych Torunia, w: Teatr niemiecki w Polsce. XVIII-XX wiek, red. Karolina Prykowska-Michalak, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2008, s. 199–207. ISBN 978-83-7525-140-1
- Marek Podlasiak, Teatr niemiecki w Toruniu w latach 1904–1920, w: Teatr niemiecki w Polsce. XVIII-XX wiek, red. Karolina Prykowska-Michalak, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2008, s. 209–228. ISBN 978-83-7525-140-1
- Marek Podlasiak, Deutsches Theater in Thorn. Vom Wander- zum ständigen Berufstheater (17.–20. Jahrhundert), LIT Verlag, (seria wydawnicza: Thalia Germanica, Band 10), Berlin 2008. ISBN 978-3-8258-1748-0
- Maska Toruńska Nr 2, listopad 1987
- Nowości (dziennik) 18.09.1990
Linki zewnętrzne | edytuj kod
OryginałEdytujHistoria i autorzy
