Typ (biologia) w encyklopedii
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania Schematyczne przedstawienie podstawowych jednostek używanych w klasyfikacji biologicznej. Kolejno od góry: życie, domena, królestwo, typ (w zoologii) lub gromada (w botanice), gromada (w zoologii) lub klasa (w botanice), rząd, rodzina, rodzaj i gatunekTyp (phylum) – jedna z podstawowych kategorii systematycznych stosowanych w systematyce organizmów, niższa od królestwa, a wyższa od gromady (classis) w systematyce zwierząt lub klasy (classis) w botanice. Typ jest kategorią równoważną gromadzie (divisio) w systematyce botanicznej. Gdy w systematyce roślin dopuścimy użycie określenia typ dla gromady (divisio), to niższą od niego rangę ma klasa (classis).
Kategoriami pomocniczymi dla typu są nadtyp (superphylum), podtyp (subphylum) i infratyp (infraphylum).
Spis treści
- 1 Rys historyczny
- 2 Różnice w nomenklaturze botanicznej i zoologicznej
- 3 Przykłady typów
- 4 Zobacz też
- 5 Przypisy
- 6 Bibliografia
Rys historyczny | edytuj kod
Kategoria w randze typu została wprowadzona w zoologii przez Georges'a Cuviera, który podzielił zwierzęta na cztery grupy taksonomiczne nazwane przez niego embranchements – gałęziami lub konarami, później zmieniono tę nazwę na "typy". Były to kręgowce (Vertebrata), mięczaki (Mollusca), stawowate (Articulata) i promieniaki (Radiata)[1]. Podział Cuviera nie utrzymał się długo, ale doprowadził do odejścia od koncepcji ewolucji ciągłej, prezentowanej w formie "drabiny jestestw" (scala naturae)[2], polegającej na płynnym przechodzeniu życia od form najprostszych, przez bardziej skomplikowane, aż do człowieka.
W zoologii, do jednego typu zaliczane są zwierzęta mające ten sam plan budowy ciała.
Różnice w nomenklaturze botanicznej i zoologicznej | edytuj kod
Pozycja taksonomiczna | edytuj kod
Typ obejmuje blisko spokrewnione gromady (w zoologii) lub klasy (w botanice). Jego pozycja w układzie hierarchicznym (z uwzględnieniem kategorii pomocniczych) wygląda następująco.
- królestwo
- podkrólestwo
- nadtyp
- typ
- podtyp
- infratyp
- gromada lub klasa
Przykłady typów | edytuj kod
Zwierzęta:
Rośliny:
Grzyby:
Zobacz też | edytuj kod
Przypisy | edytuj kod
- ↑ Adam Urbanek: Jedno istnieje tylko zwierzę...: myśli przewodnie biologii porównawczej. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN [Polskiej Akademii Nauk], 2007. ISBN 978-83-88147-08-1.
- ↑ Czesław Jura: Bezkręgowce : podstawy morfologii funkcjonalnej, systematyki i filogenezy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007. ISBN 978-83-01-14595-8.
Bibliografia | edytuj kod
- Biologia. Multimedialna encyklopedia PWN Edycja 2.0. pwn.pl Sp. z o.o., 2008. ISBN 978-83-61492-24-5.
