Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

Na mapach: 53°01′06″N 18°34′20″E/53,018333 18,572222

Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu w encyklopedii

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania Mikołaj Kopernik, patron toruńskiego Uniwersytetu Nowe logo Uniwersytetu Collegium Maximum – pełni funkcje reprezentacyjne, a także jest siedzibą Uczelnianego Centrum Informatycznego i Muzeum Uniwersyteckiego Collegium Maius

Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu (UMK) – powstały w 1945 roku państwowy uniwersytet z siedzibą w Toruniu. Jego częścią jest Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy. Uczelnia prowadzi stację badawczą na Spitsbergenie, a także kieruje Uniwersyteckim Liceum Ogólnokształcącym w Toruniu.

W 2019 roku Uniwersytet otrzymał tytuł Uczelni Badawczej w konkursie Inicjatywa Doskonałości – Uczelnia Badawcza zorganizowanym przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego[5].

Spis treści

Charakterystyka | edytuj kod

UMK należy do największych uczelni w Polsce, zarówno pod względem liczby studentów, jak i oferowanych kierunków studiów. Uniwersytet ma uprawnienia do nadawania stopnia doktora w 25 dyscyplinach naukowych oraz stopnia doktora habilitowanego w 22 dyscyplinach. W 2017 roku na Uczeni było zatrudnionych 4 354 osób, w tym 2 228 pracowników naukowo-dydaktycznych. W tej grupie zatrudnionych jest ponad 500 samodzielnych pracowników naukowych – profesorów i doktorów habilitowanych. Na 17. wydziałach i w Interdyscyplinarnym Centrum Nowoczesnych Technologii UMK studiowało w 2017 roku blisko 25 tysięcy studentów, którzy kształcili się na 113 kierunkach studiów, 79 kursach i studiach podyplomowych oraz 24 rodzajach studiów doktoranckich[6][7].

Historia | edytuj kod

Początki szkolnictwa wyższego w Toruniu | edytuj kod

 Osobny artykuł: Uczelnie i placówki naukowe w Toruniu.

Powstanie uczelni | edytuj kod

 Osobny artykuł: Kalendarium UMK w Toruniu.

UMK powstał na mocy dekretu Rady Ministrów z dnia 24 sierpnia 1945 roku, zatwierdzonego przez Prezydium Krajowej Rady Narodowej w dniu 11 września 1945 roku. Głównym inicjatorem stworzenia uniwersytetu na ziemi pomorskiej był dr Henryk Świątkowski, delegat rządu, a późniejszy wojewoda pomorski. Utworzenie ośrodka uniwersyteckiego miało przyczynić się do aktywizacji naukowej i kulturalnej regionu, przeciwdziałać procesom depolonizacji oraz zrekompensować niedobory po wojnie, kształcąc nowe kadry dla kultury i gospodarki narodowej. Założenie uniwersytetu w Toruniu miało ponadto skompensować choć częściowo straty po likwidacji Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie i Uniwersytetu im. Jana Kazimierza we Lwowie[8]. Decyzją Ministerstwa Oświaty organizatorem toruńskiego uniwersytetu ustalono prof. Jana Wiczyńskiego, po miesiącu przekazując tę funkcję prof. Ludwikowi Kolankowskiemu. Pierwszym rektorem UMK został prof. Ludwik Kolankowski, historyk z lwowskiego UJK, współtwórca uniwersytetów w Wilnie i Łodzi. Początkowo powstały dwa wydziały: Wydział Humanistyczny (wraz z Sekcją Sztuk Pięknych) oraz Wydział Matematyczno-Przyrodniczy. Odbiegało to znacznie od pierwotnej koncepcji organizatorów, która zakładała stworzenie dużego wielowydziałowego uniwersytetu na podobieństwo uniwersytetów przedwojennych. Wkrótce uniwersytet poszerzył swą ofertę o kolejne wydziały: 5 listopada 1945 powstał Wydział Prawno-Ekonomiczny, a 24 stycznia 1946 roku Sekcję Sztuk Pięknych przekształcono w odrębny Wydział Sztuk Pięknych. Pierwsze wykłady (prof. Tadeusza Czeżowskiego i prof. Stefana Srebrnego) odbyły się w 24 listopada 1945 roku, natomiast uroczysta inauguracja pierwszego roku akademickiego miała miejsce 5 stycznia 1946 roku. Funkcjonowało wówczas już 76 katedr, zatrudniających 60 samodzielnych i 69 pomocniczych pracowników nauki. Immatrykulowano około 1600 studentów[8]. Trzon kadry naukowej stanowili w pierwszych latach istnienia uniwersytetu naukowcy z odebranego Polsce Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie.

Kategoria jednostek | edytuj kod

Kategorie jednostek naukowych uniwersytetu (stan z czerwca 2018 roku)[9]:

Ranking | edytuj kod

Struktura | edytuj kod

Wydział Nauk Biologicznych i Weterynaryjnych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu oraz Wydział Nauk o Ziemi i Gospodarki Przestrzennej Wydział Chemii Wydział Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej Wydział Matematyki i Informatyki Collegium Jana Pawła II Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania Collegium Humanisticum Wydziału Nauk Historycznych Instytut Nauk Pedagogicznych Wydział Prawa i Administracji Wydział Sztuk Pięknych Wydział Teologiczny Wydział Farmaceutyczny Wydział Lekarski Wydział Nauk o Zdrowiu

Wydziały | edytuj kod

Obecnie na UMK istnieje 16 wydziałów[27][28]:

Collegium Medicum im. L. Rydygiera w Bydgoszczy

Jednostki ogólnouczelniane i międzywydziałowe | edytuj kod

32-metrowy radioteleskop w Obserwatorium Astronomiczne UMK w Piwnicach pod Toruniem

Stacje badawcze | edytuj kod

Obserwatorium Astronomiczne UMK | edytuj kod

 Osobny artykuł: Obserwatorium Astronomiczne UMK w Piwnicach.

Inne | edytuj kod

Baza uczelni | edytuj kod

Plan Miasteczka Akademickiego na Bielanach Aula Uniwersytecka na Bielanach Biblioteka Główna Klub Studencki Od Nowa Uniwersyteckie Centrum Sportowe Hotel Asystencki nr 2 na Bielanach Dom Studencki nr 2 przy ul. Mickiewicza Dom Studencki nr 3 przy ul. Moniuszki

Miasteczko Akademickie na Bielanach | edytuj kod

 Osobny artykuł: Miasteczko Akademickie w Toruniu.

Największym skupiskiem budynków UMK jest kampus zlokalizowany w toruńskiej dzielnicy Bielany, którego budowa rozpoczęła się w latach 60. i trwa sukcesywnie do dziś. Od południa jest on ograniczony ulicą Gagarina, od wschodu ul. św. Józefa, natomiast od zachodu Szosa Okrężna, od północy natomiast granicę wytyczać będzie planowana Trasa Średnicowa Północna. Obecnie na terenie kampusu znajdują się najważniejsze budynki administracyjne, część domów studenckich oraz wydziałów, a także klub studencki Od Nowa. W roku 2013 oddane do użytku zostało Uczelniane Centrum Sportowe zlokalizowane na rogu ulic św. Klemensa i św. Józefa. Obecnie spośród 16 wydziałów swoją siedzibę na terenie kampusu mają:

Ponadto na terenie kampusu znajduje się Biblioteka Główna, Rektorat oraz Aula. W niedalekim sąsiedztwie miasteczka akademickiego mieszczą się Wydział Teologii oraz Wydział Sztuk Pięknych. Wzdłuż ulicy Karola Olszewskiego rozmieszczone są Domy Studenckie nr 7, 8, 9, 10, 11,; a także dwa Hotele Asystenckie. W niedużej odległości od kampusu, przy ulicy Reja znajduje się Dom Studencki nr 12. Kampus bielański skomunikowany jest liniami autobusowymi z każdą częścią miasta (linie nr 0, 15, 17, 18, 26, 28, 34, 36, 40, 43 oraz 02), a także trzema liniami tramwajowymi ( 1, 4 i 1N).

Historia | edytuj kod

Miasteczko akademickie zaplanowano w latach 60. XX wieku w Pracowni Urbanistyczno-Architektonicznej S-77 pod kierunkiem dr doc. Ryszarda Karłowicza[29]. Inwestycję włączono do programu obchodów pięćsetnej rocznicy urodzin patrona uczelni – Mikołaja Kopernika w 1973 roku. Gmachy rozplanowano na dwóch osiach: mieszkaniowo-socjalnej (uliczka od klubu Od Nowa do Auli UMK) i dydaktyczno-naukowej (od rektoratu do poszczególnych wydziałów i biblioteki). W podobny sposób ukształtowano wcześniej m.in. kampus amerykańskiego Uniwersytetu w Charlottesville – niewykluczone, że Karłowicz się nim inspirował. Z kolei sekwencyjny układ wydłużonych laboratoriów jest charakterystyczny dla Illinois Institute of Technology w Chicago z lat 40. XX w. Na przecięciu obu osi, w symbolicznym miejscu położone są kluczowe dla uniwersytetu miejsca- rektorat i aula. Obok „serca” kampusu znajduje się basen zewnętrzny, który po pierwsze pełni praktyczną funkcją, jaką jest chłodzenie terenu i zapewnienie mu sprzyjającego mikroklimatu, bo mimo wszystko wokół mamy dużo betonu. A po drugie został on tak skonstruowany, żeby studenci mogli wokół niego naturalnie się gromadzić. Basen miał stać się pewnego rodzaju agorą. To co dzisiaj funkcjonuje, jako kwietniki pod krzewy, zostało zaplanowane jako scena. Miało być to miejsce, w którym będą odbywały się różnego rodzaju występy, czy akcje studenckie, chociażby juwenalia[30]. Uroczystość otwarcia kampusu, na której zjawił się m.in. ówczesny premier Piotr Jaroszewicz, zorganizowano 2 października 1973 roku na placu między aulą a rektoratem.

Centrum | edytuj kod

W centrum Torunia zlokalizowane są gmachy reprezentacyjne uczelni (Collegium Maius oraz Collegium Maximum) oraz kilka wydziałów i część domów studenckich. Spośród wydziałów są to:

Ponadto w kwartale ulic Mickiewicza, Moniuszki, Słowackiego i Tujakowskiego mieszczą się Domy Studenckie nr 1, 2, 3, 5 i 6.

Inne części miasta | edytuj kod

Poza dwiema podstawowymi bazami uczelni, siedzibę przy ul. Batorego ma Wydział Politologii i Studiów Międzynarodowych oraz część Wydziału Nauk Historycznych. Część jednostek Wydziału Nauk Historycznych (Instytut Archeologii) znajduje się też przy Szosie Bydgoskiej, na terenie dawnej fabryki Merinotex. Niektóre jednostki Wydziału Sztuk Pięknych zlokalizowane są przy ul. Sienkiewicza (Zakład Edukacji Artystycznej) i Szosie Bydgoskiej (Zakład Rysunku i Zakład Rzeźby).

UMK w liczbach | edytuj kod

Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu jest najstarszą i największą uczelnią w regionie. Obecnie istnieje 71 kierunków w Toruniu, oraz 10 kierunków w Collegium Medicum. W roku akademickim 2018/2019 otwarto Centrum Weterynarii[31].

Uczelnia kształci ponad 32 tysiące studentów na studiach dziennych, zaocznych, doktoranckich i podyplomowych. Wśród ponad 4360 pracowników jest 2222 nauczycieli akademickich, w tym 610 posiada tytuł naukowy profesora lub stopień doktora habilitowanego, 1144 doktorów, 468 magistrów i lekarzy[32].

Uniwersytet posiada prawa do prowadzenia studiów doktoranckich w 21 dyscyplinach (od roku akademickiego 2010/2011 ruszają interdyscyplinarne studia doktoranckie w zakresie nauk ścisłych i przyrodniczych), prowadzi 130 kursów i studiów podyplomowych oraz studia MBA na Wydziale Nauk Ekonomicznych i Zarządzania. Na uczelni istnieje ponad 100 kół studenckich. Do dyspozycji pracowników i studentów w zbiorach Biblioteki Uniwersyteckiej jest ponad milion książek, 500 tysięcy czasopism i prawie milion jednostek zbiorów specjalnych (rękopisy, mikrofilmy, materiały audio-wizualne)[33], a także ponad 100 tysięcy woluminów w zasobach Biblioteki Medycznej w Bydgoszczy. Osobną jednostką systemu biblioteczno-informacyjnego jest także Biblioteka Brytyjska UMK, prowadzona przy udziale British Council. Studenci mogą mieszkać w jednym z 11 akademików, zlokalizowanych w dwóch skupiskach: miasteczku uniwersyteckim oraz w pobliżu Zespołu Staromiejskiego. Pracownicy i doktoranci mogą ubiegać się o zamieszkanie w dwóch Hotelach Asystenckich. Uniwersytet dysponuje ponadto zlokalizowanym na Chełmińskim Przedmieściu Hotelem Uniwersyteckim o wysokim standardzie.

Liczba studentów | edytuj kod

Liczba studentów na przestrzeni lat[34][35]:

Rektorzy Uniwersytetu Mikołaja Kopernika | edytuj kod

Popiersie Ludwika Kolankowskiego przed Wydziałem Chemii

Poczet rektorów | edytuj kod

  1. prof. dr hab. Ludwik Kolankowski (1945–1948)
  2. prof. dr hab. Karol Koranyi (1948–1951)
  3. prof. dr Leon Kurowski (1951–1952)
  4. prof. dr hab. Antoni Basiński (1952–1956)
  5. prof. dr hab. Henryk Szarski (1956–1959)
  6. prof. dr Stanisław Jaśkowski (1959–1962)
  7. prof. dr inż. dr h.c. Antoni Swinarski (1962–1965)
  8. prof. dr dr h.c. Witold Łukaszewicz (1965–1975)
  9. prof. dr hab. Wiesław Woźnicki (1975–1978)
  10. prof. dr hab. Ryszard Bohr (1978–1981)
  11. prof. dr hab. Stanisław Tadeusz Dembiński (1981–1982)
  12. prof. dr hab. Jan Kopcewicz (1982–1984)
  13. prof. dr hab. Stanisław Łęgowski (1984–1987)
  14. prof. dr hab. Jan Kopcewicz (1987–1990)
  15. prof. dr hab. Sławomir Kalembka (1990–1993)
  16. dr hab. Andrzej Jamiołkowski, prof. UMK (1993–1999)
  17. prof. dr hab. Jan Kopcewicz (1999–2005)
  18. dr hab. Andrzej Jamiołkowski, prof. UMK (2005–2008)
  19. prof. dr hab. Andrzej Radzimiński (2008–2012)
  20. prof. dr hab. Andrzej Tretyn (2012–2020)
  21. prof. dr hab. Andrzej Sokala (od 2020)

Władze uczelni w kadencji 2016–2020 | edytuj kod

Wykładowcy i absolwenci | edytuj kod

Wykładowcy | edytuj kod

Absolwenci | edytuj kod

Co roku, w okresie wakacyjnym, odbywa się zjazd absolwentów UMK z całego świata.

Przystań należąca do Akademickiego Związku Sportowego Uniwersytetu Mikołaja Kopernika

Studenci | edytuj kod

Studenci UMK w czasie wolnym mogą korzystać z oferty AZS, Klubu Maratońskiego, Akademickiego Klubu Badań Podwodnych. Do ich dyspozycji pozostaje także klub studencki „Od Nowa” z bogatą ofertą koncertów, festiwali, wystaw i filmów. Studenci i absolwenci UMK mogą skorzystać z usług Biura Karier UMK w zakresie doradztwa zawodowego, pośrednictwa w poszukiwaniu pracy, informacji i możliwości odbycia praktyk zawodowych oraz stażu w firmach w Polsce i za granicą. UMK posiada własną telewizję internetową[37], rozgłośnię Radio Sfera[38], wydaje czasopismo „Głos Uczelni” i „Wiadomości Akademickie” (pismo „Collegium Medicum”). Przy Uniwersytecie działa również Studencki Krąg Instruktorski ZHP im. Tony’ego Halika, który zrzesza harcerzy-studentów spoza Torunia.

Działalność promocyjna uczelni | edytuj kod

Uniwersytet Mikołaja Kopernika organizuje cykliczną imprezę – Ogólnopolskie Targi Ofert Edukacji Akademickiej. Odbywa się ona od 1994 roku i skierowana jest do młodzieży szkół średnich (w szczególności kandydatów na studia). Obejmuje ofertę edukacyjną UMK oraz innych szkół wyższych w Polsce. Polega na prezentacji i promocji oferty dydaktycznej, zasad naboru na poszczególne kierunki oraz przedstawienia form promocji zawodowej absolwentów. Ponadto kandydaci na studia mogą zapoznać się z wydziałami UMK podczas „drzwi otwartych”. Targi zazwyczaj wypadają w marcu i trwają 2 dni. Imprezę koordynuje Centrum Promocji i Informacji UMK.

Od 2001 roku UMK we współpracy z Urzędem Miasta Torunia i Towarzystwem Naukowym w Toruniu organizuje trwający 4 dni Festiwal Nauki i Sztuki. Jest to impreza zmierzająca do popularyzacji nauki i sztuki wśród mieszkańców Torunia i regionu. Spośród innych imprez tego typu wyróżnia się unikatową współpracą kadr naukowych i studentów toruńskich uczelni z przedstawicielami lokalnych przedsiębiorstw i instytucji. Ich aktywna współpraca ogniskuje się wokół prezentacji i propagowania osiągnięć naukowych oraz promowania działań z zakresu sztuki. W planie każdego festiwalu znaleźć można bogatą ofertę spotkań, prezentacji, wykładów, dyskusji, wycieczek, wystaw, warsztatów i konkursów związanych z poszczególnymi wydziałami, firmami i instytucjami[39]. Umożliwiają one bezpośredni kontakt z (na co dzień niedostępnymi dla szerszych kręgów) warsztatami pracowników nauki i artystów. Festiwal jest znaną i docenianą w regionie imprezą. Jego niesłabnąca popularność znacząco przyczynia się do promowania Torunia jako ośrodka nauki i sztuki.

Nagrody i wyróżnienia | edytuj kod

Zobacz też | edytuj kod

Przypisy | edytuj kod

  1. ↑ UMK: Święto uczelni z dewizą (pol.).
  2. ↑ Dekret z dnia 24 sierpnia 1945 r. o utworzeniu Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu (Dz.U. z 1945 r. nr 34, poz. 208).
  3. ↑ UMK w liczbach (pol.). Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. [dostęp 2016-07-29].
  4. ↑ „Szkoły wyższe i ich finanse w 2018 r.”, s. 63, 2019. Główny Urząd Statystyczny. ISSN 1506-2163 (pol.). 
  5. ↑ Resort nauki ogłosił listę 10 uczelni badawczych | Nauka w Polsce, naukawpolsce.pap.pl [dostęp 2020-07-09]  (pol.).
  6. ↑ UMK w liczbach – Uniwersytet Mikołaja Kopernika, www.umk.pl [dostęp 2018-12-10] .
  7. ↑ Uniwersytet Mikołaja Kopernika | www.torun.pl, www.torun.pl [dostęp 2018-12-10] .
  8. ↑ a b UMK – Historia.
  9. ↑ Kategorie wydziałów UMK – Uniwersytet Mikołaja Kopernika, www.umk.pl [dostęp 2019-01-05] .
  10. ↑ Ranking Uczelni Akademickich - Ranking Szkół Wyższych PERSPEKTYWY 2019, ranking.perspektywy.pl [dostęp 2020-06-18] .
  11. ↑ Szesnaście polskich uczelni w prestiżowym QS World University Ranking, wMeritum.pl, 19 czerwca 2019 [dostęp 2020-06-18]  (pol.).
  12. ↑ Poland | Ranking Web of Universities: Webometrics ranks 30000 institutions, www.webometrics.info [dostęp 2020-07-09]  (ang.).
  13. ↑ Scimago Institutions Rankings, www.scimagoir.com [dostęp 2020-06-18] .
  14. ↑ Ranking Szkół Wyższych 2008 – Uniwersytety na topie, www.studyinpoland.pl [dostęp 2018-12-12] .
  15. ↑ Ewa Abramczyk-BoguszewskaE.A.B. KM Ewa Abramczyk-BoguszewskaE.A.B., Ranking uczelni. Najlepiej z regionu wypadł Uniwersytet Mikołaja Kopernika, pomorska.pl [dostęp 2018-12-12]  (pol.).
  16. ↑ ), Ranking uczelni 2010. UMK najlepszy w regionie, pomorska.pl [dostęp 2018-12-12]  (pol.).
  17. ↑ ), Ranking uczelni 2011. UMK najwyżej w Polsce z naszego regionu. UTP i UKW daleko w tyle, pomorska.pl [dostęp 2018-12-12]  (pol.).
  18. ↑ ), Nasze uczelnie w rankingu "Perspektyw" i "Rzeczpospolitej". Gdzie uczą najlepiej?, pomorska.pl [dostęp 2018-12-12]  (pol.).
  19. ↑ Najlepsze uczelnie w Polsce 2013 – Portal edukacyjny Perspektywy, www.perspektywy.pl [dostęp 2018-12-12] .
  20. ↑ HannaH. Walenczykowska HannaH., UMK w pierwszej dziesiątce rankingu "Perspektywy 2014". Bydgoskie uczelnie daleko w tyle, expressbydgoski.pl [dostęp 2018-12-12]  (pol.).
  21. ↑ ), UMK piąty w kraju! Pozostałe uczelnie dużo dalej... Zobacz wyniki rankingu "Perspektyw", pomorska.pl [dostęp 2018-12-12]  (pol.).
  22. ↑ Dobre wyniki toruńskich uczelni w rankingu "Perspektyw", SpodKopca.pl, 8 czerwca 2016 [dostęp 2018-12-12]  (pol.).
  23. ↑ r, UMK wysoko w rankingu Perspektywy 2017, torun.naszemiasto.pl, 12 czerwca 2017 [dostęp 2018-12-12]  (pol.).
  24. ↑ TomaszT. Bielicki TomaszT., UMK jest 5. uniwersytetem i 10. uczelnią w Polsce! [RANKING "PERSPEKTYW"], nowosci.com.pl [dostęp 2018-12-12]  (pol.).
  25. ↑ Ranking Uczelni Akademickich - Ranking Szkół Wyższych PERSPEKTYWY 2019, ranking.perspektywy.pl [dostęp 2020-07-09]  (pol.).
  26. ↑ https://www.torun.pl/pl/umk-piatym-uniwersytetem-w-polsce
  27. ↑ Nowa struktura wydziałów na UMK
  28. ↑ Wydziały – Uniwersytet Mikołaja Kopernika, www.umk.pl [dostęp 2019-10-05]  (pol.).
  29. ↑ Jak powstawał camus UMK, torun.gazeta.pl.
  30. ↑ Kampus UMK, czyli architektura z planem, mmtorun.pl.
  31. ↑ Wyborcza.pl, torun.wyborcza.pl [dostęp 2017-06-15] .
  32. ↑ UMK – UMK w liczbach.
  33. ↑ O Bibliotece Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
  34. ↑ HannaH. Tomaszewska-Nowak HannaH. (red.), Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Toruń 1981 .
  35. ↑ UMK w liczbach – Uniwersytet Mikołaja Kopernika, www.umk.pl [dostęp 2017-06-14]  (pol.).
  36. ↑ Władze rektorskie. umk.pl. [dostęp 2017-04-22].
  37. ↑ UMK TV.
  38. ↑ Radio Sfera.
  39. ↑ 10 Toruński Festiwal Nauki i Sztuki – Informacje o Festiwalu.
  40. ↑ Medal Za Zasługi dla Miasta Torunia na wstędze | www.torun.pl, www.torun.pl [dostęp 2017-01-24]  (pol.).

Linki zewnętrzne | edytuj kod

Kontrola autorytatywna (uniwersytet):
Na podstawie artykułu: "Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu" pochodzącego z Wikipedii
OryginałEdytujHistoria i autorzy