Utrecht w encyklopedii
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwaniaUtrecht – miasto w środkowej Holandii nad kanałem Amsterdam-Ren, ośrodek administracyjny prowincji Utrecht.
Spis treści
- 1 Dane ogólne
- 2 Historia
- 3 Zabytki
- 4 Nauka i edukacja
- 5 Polski cmentarz
- 6 Sport
- 7 Galeria
- 8 Miasta partnerskie
- 9 Przypisy
- 10 Linki zewnętrzne
Dane ogólne | edytuj kod
Ośrodek hutnictwa żelaza i aluminium, przemysł metalowy i maszynowy. Utrecht jest znanym ośrodkiem naukowym i turystycznym. Wielki węzeł drogowy, przez który przechodzą drogi A2, A12, A27 i A28.
Miasto dzieli się na 10 części (nid. Wijk):
Historia | edytuj kod
Początki miasta sięgają I wieku n.e., kiedy Rzymianie wybudowali tam (ok. roku 47) warownię (castellum). Była ona położona nad Renem, którego koryto przebiegało bardziej na północ niż dziś i stanowiło północną granicę imperium rzymskiego.
W średniowieczu Utrecht był siedzibą i własnością biskupią. Pierwszym biskupem Utrechtu był Wilibrord, który uczynił z miasta ośrodek swej misji wśród Fryzów. Urodził się tutaj także święty Ludger. Prawa miejskie Utrecht posiada od 1122 roku.
2 marca 1459 w Utrechcie urodził się Adriaan Florenszoon Boeyens, późniejszy papież Hadrian VI – ostatni papież spoza Włoch do czasu wyboru Jana Pawła II.
Od 1559 roku arcybiskupstwo, w XII-XIV w. główne miasto Niderlandów.
W XVI wieku Utrecht przyłączył się do powstania przeciw hiszpańskim Habsburgom. W roku 1579 w mieście zawarto unię utrechcką, jednoczącą opozycję. W 1889 biskupi starokatoliccy ogłosili „Deklarację Utrechcką” i powstała Unia Utrechcka Kościołów Starokatolickich.
Osobny artykuł: Pokój utrechcki.Zabytki | edytuj kod
Znajduje się tu dużo romańskich i gotyckich kościołów oraz polski cmentarz wojenny.
Najsłynniejszym zabytkiem jest katedra z XIII w. (Domkerk), nawiązująca stylem do gotyku francuskiego. Jej budowa rozpoczęła się w 1254 r. i trwała do XVI w.
W 1572 roku w wyniku nadchodzącej fali reformacji dokonano wielu wandalizmów, duża liczba wewnętrznych i zewnętrznych ornamentów została wtedy zniszczona. Z ogromnej katedry zachowała się tylko część wschodnia, w pobliżu wieży (Domtoren). W 1674 roku w czasie burzy zawaliła się nieukończona nawa, dlatego dziś wieża stoi kilkadziesiąt metrów od reszty katedry. Wieża ma 112 m i jest to najwyższa kościelna dzwonnica w Holandii.
Utrecht jest też ośrodkiem starokatolicyzmu. W mieście znajduje się starokatolicka archikatedra pod wezwaniem świętej Gertrudy.
Dom Rietveld-Schröder.Ważnym dziełem architektury współczesnej jest Dom Rietvelda w Utrechcie (Rietveld Schröderhuis) – jedno ze sztandarowych dzieł grupy De Stijl – w 2000 wpisany na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO[2].
Nauka i edukacja | edytuj kod
Najstarszą uczelnią w Utrechcie jest Uniwersytet w Utrechcie, założony w 1636 roku. Oprócz niego w Utrechcie znajduje się Akademia Sztuk Pięknych (Hogeschool voor de Kunsten Utrecht) oraz założona w 1988 roku Hogeschool Utrecht.
Znajduje się tu jedna z siedzib instytutu Deltares[3].
Polski cmentarz | edytuj kod
Osobny artykuł: Cmentarz w Utrechcie.W Utrechcie znajduje się holenderski cmentarz Begraafplaats St Barbara, na którym pochowani są polscy żołnierze, biorący udział w wyzwoleniu Holandii spod niemieckiej okupacji. Grobami opiekuje się holenderski Caritas.
Sport | edytuj kod
- Eredivisie – FC Utrecht (holenderska drużyna piłkarska)
- Mistrzostwa Europy Juniorów w Lekkoatletyce 1981
Galeria | edytuj kod
-
Nocne zdjęcie miasta z powietrza
-
Dom rodzinny Adriaana Florenszoon Boeyensa (papieża Hadriana VI)
-
Domtoren – dzwonnica katedry w Utrechcie
-
Uniwersytet w Utrechcie
-
Jeden z kanałów w Utrechcie
-
Groby polskich żołnierzy na cmentarzu Begraafplaats St Barbara
Miasta partnerskie | edytuj kod
Przypisy | edytuj kod
- ↑ utrecht.nl: Burgemeester (niderl.). [dostęp 2014-07-12].
- ↑ Rietveld Schröderhuis (Rietveld Schröder House) (ang.). UNESCO World Heritage Centre. [dostęp 2014-05-09].
- ↑ Offices, Deltares (ang.).
