Wayland (serwer wyświetlania)

Wayland (serwer wyświetlania) w encyklopedii

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania Serwer wyświetlania Wayland opiera się na EGL

Wayland — protokół systemu okien wraz z towarzyszącą mu biblioteką go implementującą stworzoną dla systemu Linux w języku C. Umożliwia uproszczenie procesu wyświetlania grafiki w systemach uniksowych poprzez połączenie w jednej aplikacji menedżera kompozycji oraz systemu okien. Projekt zapoczątkował w roku 2008 Kristian Høgsberg (w czasie gdy pracował w firmie Red Hat). Głównym powodem jego powstania było niezadowolenie z niedostosowanej do współczesnych wymagań architektury systemu X, obecnie najpopularniejszego rozwiązania tego typu. Høgsberg wyraził swój cel słowami „każda klatka będzie doskonała, przez co rozumiem, że aplikacje będą w stanie kontrolować renderowanie wystarczająco (dobrze), że nigdy nie zobaczymy przycinania się, lagów, przerysowywania, lub migotania“[2][3].

Wayland jest wolnym oprogramowaniem. Kristian Høgsberg zadeklarował, że źródła bibliotek libwayland-server i libwayland-client będą docelowo miały licencję LGPLv2 (pierwotnie były dostępne na licencji MIT), a źródła demo kompozytora i klientów również będą docelowo miały licencję LGPLv2 (pierwotnie były na licencji GPLv2)[4][5].

Spis treści

Budowa | edytuj kod

Prezentacja działania serwera Wayland

W klasycznym podejściu uniksowym system okien oraz menedżer okien były niezależnymi aplikacjami, przy czym ta pierwsza stanowiła warstwę pośredniczącą między menedżerem (oraz pracującymi pod jego kontrolą aplikacjami), a sprzętem. Wraz z rozwojem aplikacji multimedialnych oraz pojawieniem się menedżerów kompozycji wykorzystujących do rysowania interfejsu zaawansowane efekty graficzne, taka architektura zaczęła stanowić wąskie gardło. Aby obejść te ograniczenia, coraz więcej funkcji serwera X zaczęło przejmować jądro oraz poszczególne menedżery.

Podstawowym założeniem architektury projektu Wayland jest uproszczenie procesu zarządzania oknami poprzez usunięcie serwera X jako warstwy pośredniczącej, poprzez:

Od czerwca 2010 roku kompozytor Waylanda używa tylko OpenGL ES (przedtem OpenGL)[8].

Wayland może także gościć serwer X, zapewniając tym samym wsteczną kompatybilność.

Zainteresowanie mediów | edytuj kod

Wayland pierwotnie ukazał się jako nowy projekt w serwisie Phoronix roku 2008, w artykule zatytułowanym "Wayland: A New X Server For Linux". Kristian w odpowiedzi na zainteresowanie mediów stwierdził, że nie jest to nowy X-serwer, lecz nowy serwer wyświetlania, zaznaczając jednocześnie, że projekt jest jeszcze młody i niedojrzały[9].

Zastosowania | edytuj kod

4 listopada 2010 roku Mark Shuttleworth ogłosił, że bliżej nieokreślone przyszłe wersje Ubuntu (lecz nie 11.04) będą wykorzystywały Wayland jako ich system okien w interfejsie Unity[10] (plany te zostały porzucone na rzecz ich własnego rozwiązania Mir). Firmy Intel wraz z Nokią zamierzały wprowadzić go w swoim systemie MeeGo kiedy tylko będzie gotowy[11][12], lecz prace nad systemem zostały zawieszone. Schedę po MeeGo przejęła fińskie przedsiębiorstwo Jolla, która w swoim systemie bazującym na MeeGo, Sailfish OS będzie wykorzystywać Wayland.

Od wersji 25 system operacyjny Fedora wykorzystuje Wayland jako system wyświetlania w przypadku użycia domyślnego dla tej dystrybucji środowiska graficznego GNOME.

W sierpniu 2017 firma Canonical zapowiedziała, że w wersji 17.10 systemu operacyjnego Ubuntu domyślną sesją będzie środowisko graficzne GNOME z Waylandem jako systemem wyświetlania. W wersji 17.04 system wyświetlania Wayland był dostępny w repozytoriach jako element środowiska GNOME.

Wayland traktowany jest jako zamiennik serwera X.org, lecz ma także inne potencjalne zastosowania, jak choćby goszczenie innych serwerów X i sesji logowania GDM.

Zobacz też | edytuj kod

Przypisy | edytuj kod

  1. ↑ [ANNOUNCE] wayland 1.12.0 (ang.).
  2. ↑ Michael Larabel (03 listopad 2008) Wayland: A New X Server For Linux, Phoronix (ang.)
  3. ↑ DJ Walker-Morgan (6 listopad 2008) New Wayland X server looks to how a modern desktop works, The H (ang.)
  4. ↑ http://lists.freedesktop.org/archives/wayland-devel/2010-November/000249.html Kristian Høgsberg: Wayland license clarification 2010-11-22 (ang.)
  5. ↑ http://lists.freedesktop.org/archives/wayland-devel/2011-February/000764.html Florent Gallaire (FLOSS Engineer & Lawyer): Wayland license clarification 2011-02-27 (ang.)
  6. ↑ wayland google groups (ang.)
  7. ↑ Red Hat developer creates new X server, Wayland (ang.)
  8. ↑ http://www.phoronix.com/scan.php?page=news_item&px=ODMyNA – Wayland Meets Some Summer Love w/ New Changes (Phoronix) (ang.)
  9. ↑ Casually Defiant (Kristians Blog) - Premature publicity is better than no publicity (ang.)
  10. ↑ http://www.markshuttleworth.com/archives/551 Unity on Wayland (ang.)
  11. ↑ http://www.phoronix.com/scan.php?page=news_item&px=ODYwMQ Where Wayland May First Appear In Use By A Distro (ang.)
  12. ↑ http://permalink.gmane.org/gmane.comp.handhelds.meego.devel/6643 (ang.)

Linki zewnętrzne | edytuj kod

Na podstawie artykułu: "Wayland (serwer wyświetlania)" pochodzącego z Wikipedii
OryginałEdytujHistoria i autorzy