Województwo łódzkie w encyklopedii
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania Mapa fizyczna województwa łódzkiegoWojewództwo łódzkie – jedno z 16 województw Polski, położone w centralnej części kraju. Obejmuje obszar o powierzchni 18 218,95 km². Według danych z 30 czerwca 2020 województwo zamieszkiwało około 2,4 mln osób[1]. Ma najmniejszą lesistość w kraju. Siedzibą władz województwa jest Łódź.
Spis treści
- 1 Historia
- 1.1 Księstwa i ziemie w XIII w. – XIV w.
- 1.2 Województwa I Rzeczypospolitej w latach 1339–1793
- 1.3 Jednostki administracyjne w zaborze pruskim w latach 1793–1795
- 1.4 Jednostki administracyjne w zaborze pruskim w latach 1795–1807
- 1.5 Jednostki administracyjne w Księstwie Warszawskim w latach 1807–1815
- 1.6 Podział administracyjny w zaborze rosyjskim w latach 1815–1914
- 1.7 Województwo łódzkie w okresie II Rzeczypospolitej
- 1.8 Województwo łódzkie w latach 1945–1975
- 1.9 Województwa w latach 1975–1998
- 2 Geografia
- 3 Miasta
- 4 Podział administracyjny
- 5 Demografia
- 6 Religia
- 7 Administracja i polityka
- 8 Gospodarka
- 9 Transport
- 10 Ochrona środowiska
- 11 Nauka i oświata
- 12 Bezpieczeństwo publiczne
- 13 Przypisy
- 14 Linki zewnętrzne
Historia | edytuj kod
Utworzone w 1999 roku z województw poprzedniego podziału administracyjnego:
- miejskiego łódzkiego (w całości)
- sieradzkiego (w całości)
- piotrkowskiego (oprócz gmin Fałków i Kluczewsko)
- skierniewickiego (oprócz gmin powiatów sochaczewskiego i żyrardowskiego)
- płockiego (tylko gminy powiatów kutnowskiego i łęczyckiego oraz gmina Kiernozia)
- kaliskiego (tylko gminy powiatu wieruszowskiego)
- częstochowskiego (tylko 5 gmin powiatów pajęczańskiego i radomszczańskiego)
- konińskiego (tylko gminy Uniejów, Grabów i Świnice Warckie)
- radomskiego (tylko gmina Drzewica).
Administracyjne i gospodarcze kształtowanie się województw łęczyckiego, sieradzkiego, rawskiego i łódzkiego w ciągu całej historii państwowości polskiej zostało szczegółowo przedstawione w monografii prof. Marka Kotera[2].
Księstwa i ziemie w XIII w. – XIV w. | edytuj kod
Osobne artykuły: Księstwo łęczyckie, Księstwo sieradzkie, Ziemia łęczycka, Ziemia sieradzka i Ziemia wieluńska.Województwa I Rzeczypospolitej w latach 1339–1793 | edytuj kod
Osobne artykuły: Województwo łęczyckie, Województwo sieradzkie (I Rzeczpospolita), Województwo rawskie i Podział administracyjny I Rzeczypospolitej.Jednostki administracyjne w zaborze pruskim w latach 1793–1795 | edytuj kod
Osobne artykuły: Departament piotrkowski i Prusy Południowe.Jednostki administracyjne w zaborze pruskim w latach 1795–1807 | edytuj kod
Osobne artykuły: Departament kaliski (Prusy Południowe), Departament warszawski (Prusy Południowe) i Prusy Południowe.Jednostki administracyjne w Księstwie Warszawskim w latach 1807–1815 | edytuj kod
Osobne artykuły: Departament kaliski (Księstwo Warszawskie), Departament warszawski (Księstwo Warszawskie) i Podział administracyjny Księstwa Warszawskiego.Podział administracyjny w zaborze rosyjskim w latach 1815–1914 | edytuj kod
Osobny artykuł: Podział administracyjny Królestwa Polskiego.Województwo łódzkie w okresie II Rzeczypospolitej | edytuj kod
Osobny artykuł: Województwo łódzkie (II Rzeczpospolita).Województwo łódzkie w latach 1945–1975 | edytuj kod
Osobny artykuł: Województwo łódzkie (1945–1975).Województwa w latach 1975–1998 | edytuj kod
Osobne artykuły: Województwo łódzkie (1975–1998), Województwo sieradzkie, Województwo piotrkowskie i Województwo skierniewickie.Geografia | edytuj kod
Widok na Diablą Górę na Wzgórzach Opoczyńskich Termy UniejówWedług danych z 1 stycznia 2014 powierzchnia województwa wynosiła 18 218,95 km²[3].
Według danych z 2010 województwo łódzkie ma najmniejszą lesistość spośród wszystkich województw – 21,1%[4]. Według danych z 31 grudnia 2012 r. w woj. łódzkim lasy obejmowały powierzchnię 386,1 tys. ha, co stanowiło 21,2% jego powierzchni. Około 100 ha lasów znajdowało się w obrębie parku narodowego[5] (Ośrodek Hodowli Żubrów w Smardzewicach będący częścią Kampinoskiego PN).
Położenie administracyjne | edytuj kod
Województwo jest położone w środkowej Polsce i graniczy z województwami[6]:
- kujawsko-pomorskim na długości 28,8 km na północy
- mazowieckim na długości 314,4 km na północy i wschodzie
- opolskim na długości 56,2 km na południowym zachodzie
- śląskim na długości 112,6 km na południu
- świętokrzyskim na długości 152,1 km na południowym wschodzie
- wielkopolskim na długości 280,3 km na zachodzie
Położenie fizycznogeograficzne | edytuj kod
Województwo łódzkie znajduje się na pograniczu dwóch dużych jednostek geomorfologicznych: Niżu Środkowoeuropejskiego i Wyżyn Polskich. W północnej części województwa dominują więc rozległe i prawie płaskie równiny, natomiast w południowej pagórki.
Pod względem fizycznogeograficznym przeważającą część województwa zajmuje Wysoczyzna Łódzka ograniczona od zachodu doliną Warty, od wschodu doliną Pilicy, od północy Pradoliną Warszawsko-Berlińską, zaś od południa łącząca się ze strefą wyżyn Polski (Wzgórza Radomszczańskie).
Topografia | edytuj kod
W wymiarze północ-południe województwo rozciąga się na długości 172 km, to jest 1°33′03″. W wymiarze wschód-zachód rozpiętość województwa wynosi 179 km, co w mierze kątowej daje 2°35′05″.
Współrzędne geograficzne skrajnych punktów:
- północny: 52°23′38″ szer. geogr. N – pn. narożnik działki ewidencyjnej nr 66/1 (powiat kutnowski),
- południowy: 50°50′35″ szer. geogr. N – pd. narożnik działki ewidencyjnej nr 484 (powiat radomszczański),
- zachodni: 18°04′28″ dług. geogr. E – zach. narożnik działki ewidencyjnej nr 525 (powiat wieruszowski),
- wschodni: 20°39′33″ dług. geogr. E – wsch. narożnik działki ewidencyjnej nr 180/1 (powiat rawski).
Ukształtowanie powierzchni ma charakter nizinny (średnia wysokość 169,6 m n.p.m.)[7]
Najwyższymi punktami są wierzchołki, naturalny Fajnej Ryby – 347 m n.p.m. i sztucznie utworzony Góry Kamieńskiej – 386 m n.p.m.
Miasta | edytuj kod
Łódź Pałac Izraela Poznańskiego Pałac Poznańskich Pałac Scheiblera – obecnie Muzeum Kinematografii Pałac Scheiblerów przy Piotrkowskiej Pałac Edwarda Herbsta Dworek i pałac Grohmana Nowoczesne centrum Łodzi Łódzki Manhattan Bank Narodowy w Łodzi Bank Geyera Bank Handlowy w Łodzi Dom Bankowy Landaua Kamienica Scheiblerów Kamienica Sendrowicza Plac Wolności Piotrkowska Piotrkowska Pasaż Meyera Ulica Nawrot w centrum Łodzi Atlas Arena podczas meczu Miejscowości Klasycystyczny ratusz łowicki Ratusz i Brama Krakowska w Wieluniu Zamek w Opocznie Aleksandrów Łódzki, od prawej ratusz, dalej kościół i ul. Wojska Polskiego Dworek Jabłońskich w Głownie, obecnie Muzeum Regionalne w Głownie Zamek Królewski w Łęczycy Pajęczno z lotu ptaka Działoszyn z lotu ptaka Muzeum w Krośniewicach Rynek w Warcie Zamek w Uniejowie – pierwszym polskim uzdrowisku termalnym Pałac Biskupów Kujawskich w Wolborzu – najmłodszym mieście w województwie Rynek w Błaszkach Pałac w Walewicach- Miasta w województwie
-
Piotrków Trybunalski, ul. Słowackiego
-
Pabianice, Centrum
-
Tomaszów Mazowiecki, Plac Kościuszki
-
Bełchatów, Plac Narutowicza
-
Skierniewice, Rynek
-
Radomsko, Kościół św. Lamberta
-
Sieradz, Rynek
-
Wieluń, Brama Krakowska
W województwie łódzkim jest 46 miast, w tym 3 miasta na prawach powiatów. Miasta zostały uszeregowane według liczby mieszkańców. Liczba ludności[1] z dnia 30 czerwca 2020, powierzchnia według GUS z dnia 30 czerwca 2014:
Zobacz też: Dane statystyczne o miastach w Polsce.Podział administracyjny | edytuj kod
Osobny artykuł: Podział administracyjny województwa łódzkiego.Demografia | edytuj kod
Dawna przędzalnia Poznańskiego, obecnie hotel andel’s w ŁodziWedług danych z 30 czerwca 2020 r. województwo miało 2 448 713 mieszkańców[1].
Romańska archikolegiata NMP i św. Aleksego w Tumie Klasztor cystersów w SulejowieDane z 30 czerwca 2020:
- Piramida wieku mieszkańców W. łódzkiego w 2014 roku.
Religia | edytuj kod
Kościół mariawitów w Dobrej pod Łodzią Kościół ewangelicki w Ozorkowie Sobór św. Aleksandra Newskiego w Łodzi Osobny artykuł: Religia w województwie łódzkim.Zdecydowaną większość mieszkańców województwa łódzkiego stanowią katolicy, a zwłaszcza wyznawcy Kościoła rzymskokatolickiego. Zdecydowana większość województwa pokrywa się z administracyjnymi granicami metropolii łódzkiej, w skład której wchodzą archidiecezja łódzka i diecezja łowicka. Południowa część województwa przynależy administracyjnie do metropolii częstochowskiej: archidiecezji częstochowskiej i diecezji radomskiej. Zachodnie rubieże województwa podlegają pod metropolię poznańską - diecezja kaliska i metropolię gnieźnieńską - diecezja włocławska. W stolicy województwa znajduje się także niewielka parafia greckokatolicka, obejmująca wyznawców Kościoła katolickiego obrządku bizantyjsko-ukraińskiego z całego regionu. Województwo łódzkie należy do najmniej religijnych części Polski, w archidiecezji łódzkiej praktykuje zaledwie 24,5% wiernych a w diecezji łowickiej 31%[8].
Drugim co do wielkości wyznaniem województwa łódzkiego są mariawici, szczególnie licznie zamieszkujący okolice Strykowa, Zgierza, Brzezin, Grabowa, Łowicza i Łodzi. W niektórych miejscowościach powiatu zgierskiego i brzezińskiego stanowią nawet większość mieszkańców. Niemal połowa polskich mariawitów zamieszkuje województwo łódzkie. Pierwszym biskupstwem na terenie miasta Łodzi była mariawicka diecezja śląsko-łódzka powstała w 1910 roku. Pierwszym biskupem w Łodzi był mariawita Leon Maria Andrzej Gołębiowski. Wyznawcy Kościoła Starokatolickiego Mariawitów przynależą do diecezji śląsko-łódzkiej, której siedziba znajduje się w Łodzi. Wierni Kościoła Katolickiego Mariawitów należą do kustodii płockiej. Na terenie województwa mieszkają także przedstawiciele innych Kościołów starokatolickich, a w Łodzi znajduje się parafia Kościoła Polskokatolickiego.
Dużą i historycznie osadzoną grupę wyznaniową stanowią ewangelicy. Wierni Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego, przynależą do diecezji warszawskiej i diecezji pomorsko-wielkopolskiej. W Pabianicach znajduje się siedziba luterańskiego biskupa. Na terenie całego województwa znajduje się wiele pamiątek po luteranach, m.in. liczne kościoły, kantoraty i cmentarze. W okolicy Łodzi i Bełchatowa mieszka ponad połowa polskich kalwinistów, zrzeszonych w Kościele Ewangelicko-Reformowanym. W Łodzi i Pabianicach swoje siedziby mają placówki Kościoła Ewangelicko-Metodystycznego. Na terenie województwa łódzkiego znajdują się także liczne placówki innych Kościołów protestanckich o charakterze adwentystycznym, baptystycznym i zielonoświątkowym.
W przeszłości ważną rolę na ziemiach województwa łódzkiego odgrywali prawosławni. Obecnie Łódź stanowi siedzibę diecezji łódzko-poznańskiej i dekanatu łódzkiego Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego. Największe ośrodki prawosławne w regionie znajdują się w Łodzi i Piotrkowie Trybunalskim.
Liczebną grupę stanowią także Świadkowie Jehowy, którzy na terenie całego województwa mają 80 zborów. Ponadto swoją siedzibę mają niewielkie placówki Świeckiego Ruchu Misyjnego "Epifania" i Kościoła Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich.
Przed II wojną światową miejscowości obecnego województwa łódzkiego było licznie zamieszkane przez Żydów. Wyznawcy judaizmu stanowili niekiedy większość mieszkańców małych miasteczek. Świadectwem ich obecności są liczne synagogi i cmentarze żydowskie rozsiane po terytorium całego województwa. Obecnie w Łodzi znajduje się siedziba Żydowskiej Gminy Wyznaniowej.
W Łodzi swoją siedzibę ma także Gmina Muzułmańska należąca do Ligi Muzułmańskiej w RP.
W stolicy województwa znajdują się także dwa ośrodki buddyjskie: Buddyjskiego Związku Diamentowej Drogi Linii Karma Kagyu i Szkoły Zen Kwan Um.
Województwo łódzkie znane jest ze swojego wielokulturowego i wieloreligijnego charakteru. Na terenie Łodzi i w innych miejscowościach odbywają się nabożeństwa ekumeniczne, koncerty, festiwale, prelekcje i wydarzenia promujące różnorodność regionu. Do najbardziej znanych inicjatyw należy Festiwal Łódź Czterech Kultur. W całym regionie odbywają się rozmaite spotkania o charakterze wieloreligijnym, organizowane m.in. przez Centrum Dialogu im. Marka Edelmana i Łódzki Oddział Polskiej Rady Ekumenicznej. Także w mniejszych miejscowościach odbywają się spotkania promujące wielokulturowy charakter regionu, m.in. w Nowej Sobótce powstaje Centrum Wielokulturowości "Dom na Skrzyżowaniu" - ośrodek dialogu, miejsce spotkań i integracji społecznej[9].
Administracja i polityka | edytuj kod
Siedziba Łódzkiego Urzędu Wojewódzkiego w ŁodziSamorząd wojewódzki | edytuj kod
Organem stanowiącym samorządu jest Sejmik Województwa Łódzkiego, składający się z 33 radnych. Siedzibą sejmiku województwa jest Łódź. Sejmik wybiera organ wykonawczy samorządu, którym jest zarząd województwa, składający się z 5 członków z przewodniczącym mu marszałkiem.
Budynek Urzędu Marszałkowskiego w ŁodziMarszałkowie Województwa Łódzkiego:
- Waldemar Matusewicz (1999–2001)
- Mieczysław Teodorczyk (2001–2004)
- Stanisław Witaszczyk (2004–2006)
- Włodzimierz Fisiak (2006–2010)
- Witold Stępień (2010-2018)
- Grzegorz Schreiber (od 2018)
Administracja rządowa | edytuj kod
Terenowym organem administracji rządowej jest Wojewoda Łódzki, wyznaczany przez Prezesa Rady Ministrów. Siedzibą wojewody jest Łódź[10], gdzie znajduje się Łódzki Urząd Wojewódzki w Łodzi.
Gospodarka | edytuj kod
Elektrownia Bełchatów Podstrefa Kutno Łódzkiej Specjalnej Strefy EkonomicznejW 2012 produkt krajowy brutto woj. łódzkiego wynosił 98,8 mld zł, co stanowiło 6,1% PKB Polski. Produkt krajowy brutto na 1 mieszkańca wynosił 39,0 tys. zł (93,2% średniej krajowej), co plasowało łódzkie na 6. miejscu względem innych województw[11].
Przeciętne miesięczne wynagrodzenie mieszkańca woj. łódzkiego w 3. kwartale 2011 wynosiło 3316,60 zł, co lokowało je na 9. miejscu względem wszystkich województw[12].
W końcu marca 2012 liczba zarejestrowanych bezrobotnych w województwie obejmowała ok. 152,8 tys. mieszkańców, co stanowi stopę bezrobocia na poziomie 13,8% do aktywnych zawodowo[13].
Według danych z 2016 2,7% mieszkańców w gospodarstwach domowych woj. łódzkiego miało wydatki poniżej granicy ubóstwa skrajnego (tzn. znajdowało się poniżej minimum egzystencji)[14].
Zasoby surowców mineralnych | edytuj kod
Przemysł | edytuj kod
Największe ośrodki:
- Łódzki Okręg Przemysłowy (dawniej włókienniczy)
- Piotrkowsko-Bełchatowski Okręg Przemysłowy (Bełchatów – energetyka, górnictwo, Piotrków Trybunalski – przemysł precyzyjny, logistyka)
Największe przedsiębiorstwa przemysłowe (według przychodów ogółem):
- Elektrownia Bełchatów w Rogowcu
- Zakład Energetyczny Łódź – Teren SA (obecnie część PGE)
- Dalkia Łódź SA (dawniej Zespół Elektrociepłowni w Łodzi)
- Łódzki Zakład Energetyczny SA (obecnie część PGE)
Łódzka Specjalna Strefa Ekonomiczna
Centrum ManufakturaTransport | edytuj kod
Transport drogowy | edytuj kod
Fragment autostrady A2 w pobliżu Strykowa Droga krajowa 70 w Skierniewicach Fragment ulicy Warszawskiej (droga nr 74) w Wieluniu Jedna z ulic w centrum Brzezin Ulica Zamkowa w centrum Pabianic Ulica Łaska w Zduńskiej Woli – oś tego miasta Osobny artykuł: Drogi wojewódzkie w województwie łódzkim.Na terenie województwa przebiega 1179 km dróg wojewódzkich, 7975 km powiatowych i 13380 km gminnych (2008 rok)[16].
Transport kolejowy | edytuj kod
Dworce kolejowe w łódzkiem Łódź Fabryczna Łódź Kaliska Łódź Widzew Piotrków Trybunalski Tomaszów Mazowiecki Skierniewice Kutno Pabianice Zgierz Koluszki Radomsko Łowicz Główny Wieluń DąbrowaCzynne linie kolejowe na obszarze województwa:
- linia kolejowa nr 1 Warszawa Centralna → Katowice
- linia kolejowa nr 3 Warszawa Zachodnia → Frankfurt nad Odrą
- linia kolejowa nr 4 Grodzisk Mazowiecki → Zawiercie
- linia kolejowa nr 11 Skierniewice → Łowicz Główny
- linia kolejowa nr 12 Skierniewice → Łuków
- linia kolejowa nr 14 Łódź Kaliska → Forst-Baršć
- linia kolejowa nr 15 Bednary → Łódź Kaliska
- linia kolejowa nr 16 Łódź Widzew → Kutno
- linia kolejowa nr 17 Łódź Fabryczna → Koluszki
- linia kolejowa nr 18 Kutno → Piła Główna
- linia kolejowa nr 22 Tomaszów Mazowiecki → Radom
- linia kolejowa nr 24 Piotrków Trybunalski → Bełchatów → Zarzecze
- linia kolejowa nr 25 Łódź Kaliska → Dębica
- linia kolejowa nr 33 Kutno → Brodnica
- linia kolejowa nr 53 Tomaszów Mazowiecki → Spała
- linia kolejowa nr 131 Chorzów Batory → Tczew
- linia kolejowa nr 181 Herby Nowe → Oleśnica
- linia kolejowa nr 458 Łódź Fabryczna → Łódź Widzew
- Kolej Wąskotorowa Rogów – Rawa – Biała
Planowana jest budowa szybkiej kolei łączącej Łódź z Warszawą, Poznaniem i Wrocławiem, tzw. linii „Y”.
Województwo łódzkie jest właścicielem Łódzkiej Kolei Aglomeracyjnej, która obsługuje ruch pasażerski na wybranych liniach kolejowych.
Tabor kolejowy | edytuj kod
Województwo Łódzkie jest właścicielem 50 elektrycznych zespołów trakcyjnych zakupionych przez Urząd Marszałkowski lub ŁKA. Przewoźnikami obsługującymi połączenia w województwie są Polregio oraz Łódzka Kolej Aglomeracyjna. Choć żaden spalinowy szynobus nie jest własnością województwa, to jednak Polregio eksploatuje dwa SA135 oraz jednego SA139 na Linii kolejowej nr 25.
Transport lotniczy | edytuj kod
Terminal I portu lotniczego LublinekNa obszarze województwa zlokalizowane są następujące lotniska:
- Lotnisko Goszczanów – wielofunkcyjne o nawierzchni trawiastej
- Lotnisko Kamieńsk-Orla Góra – przemysłowe o nawierzchni asfaltobetonowej
- Lotnisko Łęczyca-Leźnica Wielka – wojskowa baza lotnicza
- Port lotniczy Łódź-Lublinek – port lotniczy o międzynarodowym regularnym ruchu pasażerskim
- Lotnisko Łask – wojskowa baza lotnicza mogąca przyjmować samoloty cywilne
- Lotnisko Piotrków Trybunalski – wielofunkcyjne o nawierzchni asfaltobetonowej
- Lotnisko Tomaszów Mazowiecki – wojskowa baza lotnicza
Ochrona środowiska | edytuj kod
Załęczański Park Krajobrazowy – Warta w okolicy Lisowic. Z tym tematem związana jest kategoria: Ochrona przyrody w województwie łódzkim.System ochrony krajobrazu obejmuje prawie 9% powierzchni województwa (ok. 1800 km²). Istnieje 89 rezerwatów i 7 parków krajobrazowych:
- Załęczański Park Krajobrazowy,
- Przedborski Park Krajobrazowy,
- Sulejowski Park Krajobrazowy,
- Spalski Park Krajobrazowy,
- Park Krajobrazowy Międzyrzecza Warty i Widawki,
- Park Krajobrazowy Wzniesień Łódzkich,
- Bolimowski Park Krajobrazowy.
Nauka i oświata | edytuj kod
Budynek wydziału prawa Uniwersytetu ŁódzkiegoUczelnie publiczne (Akademia Sztuk Pięknych, Akademia Muzyczna, Państwowa Wyższa Szkoła Filmowa, Telewizyjna i Teatralna, Politechnika Łódzka, Uniwersytet Medyczny w Łodzi i największa uczelnia regionu – Uniwersytet Łódzki) oraz 22 uczelnie niepubliczne w samej Łodzi, w tym największa w Polsce uczelnia niepubliczna AHE. Istnieje także wiele oddziałów filialnych w większych miastach regionu (Tomaszów Mazowiecki, Piotrków Trybunalski, Skierniewice, Bełchatów, Sieradz, Kutno, Wieluń).
Bezpieczeństwo publiczne | edytuj kod
W województwie łódzkim działa centrum powiadamiania ratunkowego, które znajduje się w Łodzi i które obsługuje zgłoszenia alarmowe kierowane do numerów alarmowych 112, 997, 998 i 999[17].
Przypisy | edytuj kod
- ↑ a b c d e Wyniki badań bieżących - Baza Demografia - Główny Urząd Statystyczny, demografia.stat.gov.pl [dostęp 2020-11-25] .
- ↑ MarekM. Koter MarekM., Historyczno-geograficzne podstawy oraz proces kształtowania się regionu łódzkiego., [w:] T.T. Marszał (red.), Miasto – region – gospodarka w badaniach geograficznych. W stulecie urodzin Profesora Ludwika Straszewicza, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2016, s. 131–161 .
- ↑ Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2014 r.. „Powierzchnia i Ludność w Przekroju Terytorialnym”, 2014-07-24. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny. ISSN 1505-5507.
- ↑ Rocznik Statystyczny Województw 2011 (wybrane tablice), Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 24 stycznia 2012, s. 69, ISSN 1230-5820 .
- ↑ Raport o stanie lasów w Polsce 2012, Warszawa: Centrum Informacyjne Lasów Państwowych, 2013, s. 78, ISSN 1641-3229 .
- ↑ geoportal.gov.pl. geoportal.gov.pl. [dostęp 2013-07-27].
- ↑ DIGITAL ELEVATION DATA (ang.). VIEWFINDER PANORAMAS.
- ↑ https://biqdata.wyborcza.pl/biqdata/7,159116,25573437,najnowsze-statystyki-koscielne-mniej-niz-40-proc-katolikow.html
- ↑ https://ele24.net/wiadomosci/lodzkie/w-nowej-sobotce-powstaje-centrum-wielokulturowosci-dom-na-skrzyzowaniu-ruszyla-zbiorka-pieniedzy-potrzeba-300-tysiecy-zlotych
- ↑ (Art. 3.) Ustawa z dnia 24 lipca 1998 r. (Dz.U. z 1998 r. nr 96, poz. 603).
- ↑ Rocznik Statystyczny Województw 2014, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 12 stycznia 2015, s. 625, ISSN 1230-5820 .
- ↑ Obwieszczenie Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 28 listopada 2011 r. (M.P. z 2011 r. nr 108, poz. 1099).
- ↑ Bezrobotni oraz stopa bezrobocia według województw, podregionów i powiatów (Stan na koniec marca 2012 r.). Główny Urząd Statystyczny, 2012-04-26. [dostęp 2012-05-20].
- ↑ GUS, Ubóstwo w Polsce w latach 2015 i 2016, stat.gov.pl [dostęp 2019-11-22] (pol.).
- ↑ Rozporządzenie Rady Ministrów zmieniające rozporządzenie w sprawie sieci autostrad i dróg ekspresowych (Dz.U. z 2009 r. nr 187, poz. 1446).
- ↑ Transport – wyniki działalności w 2008 r./Transport – Activity Results in 2008 (pol. • ang.). Główny Urząd Statystyczny, 2009. s. 110. [dostęp 2009-12-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-11-22)]. ISSN 1506-7998.
- ↑ Wykaz NKA dla lokalizacji Ab. Służb Alarmowych 112 (pol.). uke.gov.pl. [dostęp 2014-12-27].
Linki zewnętrzne | edytuj kod
- Łódzki Urząd Wojewódzki w Łodzi
- województwo łódzkie w serwisie internetowym Urzędu Marszałkowskiego w Łodzi
- Geoportal województwa łódzkiego
- www.lodzkie.travel (ang. • niem. • ros.) – portal turystyczny województwa łódzkiego realizowany przez Regionalną Organizację Turystyczną Województwa Łódzkiego
- Mapy historyczne województwa łódzkiego, łęczyckiego i sieradzkiego: https://fotopolska.eu/lodzkie/b84460,Mapy_i_plany_-_lodzkie.html i Polski: https://fotopolska.eu/Polska/b19979,Polska_-_mapy.html
OryginałEdytujHistoria i autorzy
