Wola Batorska

Na mapach: 50°03′14″N 20°15′35″E/50,053889 20,259722

Wola Batorska w encyklopedii

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania

Wola Batorska – wieś w Polsce, położona w województwie małopolskim, w powiecie wielickim, w gminie Niepołomice. Znajduje się przy Wiśle i oddalona jest około 30 km od Krakowa. Liczba mieszkańców wynosi około 3000, co czyni ją jedną z największych wsi w województwie.

Boturzyńska Wola była wsią królewską w tenucie niepołomickiej w powiecie szczyrzyckim województwa krakowskiego w końcu XVI wieku[3]

Spis treści

Integralne części wsi | edytuj kod

Historia | edytuj kod

Pierwsza wzmianka o Woli Batorskiej pojawiła się w archiwach królewskich z roku 1273 roku, wieś ta nazywała się wtedy Czystebrzegi. Nie jest znane pochodzenie dzisiejszej nazwy, niektórzy dementują hipotezy o nazwie wsi pochodzącej od Króla Stefana Batorego, wiadomo też że Wola Batorska nazywała się kiedyś Batużyńską Wolą od nazwy niejakiego Batużyńskiego, przypuszcza się też, że nazwa uległa przekształceniu i dlatego występuje teraz w takiej formie. Do pierwszego rozbioru w 1772 r. wieś wchodziła w skład królewszczyzn. W okresie zaborów znalazła się w granicach monarchii Habsburgów, ale już po 1815 r. granica z zaborem rosyjskim biegła wzdłuż Wisły, nad którą położona jest Wola Batorska. Po upadku powstania listopadowego w 1831 r. w Woli Batorskiej szukali schronienia uciekinierzy zza drugiej strony Wisły. W czasie drugiej wojny światowej działały na terenie wsi organizacje partyzanckie – oddziały Armii Krajowej i Batalionów Chłopskich. Ich członkowie brali m.in. udział w próbie zamachu na pociąg wiozący niemieckiego Generalnego Gubernatora Hansa Franka, który próbowano wysadzić w Staniątkach pod Niepołomicami.

Na początku lat 30. XX wieku w Woli Batorskiej istniał zbór Świadków Jehowy, któremu przewodniczył Franciszek Puchała.

W 1850 roku, w Woli Batorskiej, urodził się Józef Krupa, polski botanik i nauczyciel.

Kościół pod wezwaniem Matki Boskiej Nieustającej Pomocy | edytuj kod

W początkowym okresie istnienia Wola Batorska należała do parafii w Igołomi, położonej po przeciwnej stronie Wisły. W 1350 r. na życzenie króla Kazimierza Wielkiego biskup krakowski Jan Bodzanta utworzył nową parafię w Niepołomicach, do której włączył również Wolę Batorską (wówczas Czystebrzegi) oraz sąsiednią wieś Mszczęcin. Dopiero w 1925 r. poczęto czynić starania o utworzenie w Woli Batorskiej odrębnej parafii. Powstał Komitet Budowy Kościoła, ale wobec braku jednomyślności wśród mieszkańców wsi, sprawa ta odwlokła się aż do 1935 r. Wówczas dopiero w budynku gminy urządzono tymczasową kaplicę.

W maju 1936 r. rozpoczęto budowę kościoła, według projektu Jana Franciszka Stobieckiego z Krakowa i Tadeusza Wilkosza (witraże w oknach), a już w czerwcu następnego roku odbyło się jego poświęcenie. Erekcji nowej parafii dokonał w dniu 1 grudnia 1938 r. arcybiskup Adam Stefan Sapieha. Pierwszym proboszczem został ksiądz Andrzej Kiełboń. Jednak wobec sprzeciwów części mieszkańców wsi, przysiółki Kępa i Koźlica nadal należały do parafii w Niepołomicach. Wybuch II wojny światowej w 1939 r. uniemożliwił zakończenie budowy kościoła. Nastąpiło to dopiero w okresie powojennym. Wykonano wówczas tynki, posadzki i instalacje, wyposażono wnętrze, w 1948 r. ustawiono główny ołtarz, wykonany według projektu Wojciecha Maciejowskiego, a w 1950 r. wstawiono do niego obraz Matki Bożej Nieustającej Pomocy, malowany na desce mahoniowej. W 1984 r. na miejscu starej, tymczasowej dzwonnicy, postawiono nową, według projektu Andrzeja Pabiana, o nowoczesnej konstrukcji w kształcie trzech wysokich na 10 m żelbetonowych słupów. W 1985 r. Bolesław Oleszko z Krakowa wykonał polichromię.

Kultura | edytuj kod

We wsi działa ludowy zespół pieśni i tańca „Nasza Wola”.

Funkcjonuje również Ochotnicza Straż Pożarna, która została założona w 1898 r. Poza swoją podstawową działalnością niesienia pomocy przy pożarach, wypadkach, powodziach i innych zdarzeniach, zajmuje się również działalnością kulturową jak: organizacja regionalnych festynów, jasełek itp. Regularnie organizowana jest zbiórka krwi dla dzieci poszkodowanych w wypadkach.

We wsi działa również Klub Sportowy BATORY, założony w 1949 r. Znajdują się w nim cztery sekcje piłkarskie. Pierwsza i druga drużyna seniorów, juniorzy oraz trampkarze. Pierwsza drużyna seniorów występuje w rozgrywkach A-klasy (podokręg Wieliczka), druga drużyna seniorów w B-klasie (podokręg Wieliczka), natomiast sekcje Juniorów jak i Trampkarzy występują w II lidze (w swojej kategorii wiekowej) (podokręg Wieliczka). Oprócz działalności piłkarskiej, klub dba również o rozwój kultury przez organizacje pikników rodzinnych, turniejów piłkarskich oraz festynów regionalnych.

Przypisy | edytuj kod

  1. ↑ Wieś Wola Batorska - podstawowe informacje, www.niepolomice.eu [dostęp 2020-10-07] .
  2. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1475 [dostęp 2020-12-22] [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
  3. ↑ Województwo krakowskie w drugiej połowie XVI wieku ; Cz. 2, Komentarz, indeksy, Warszawa 2008, s. 95.
  4. ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  5. ↑ GUS. Rejestr TERYT

Bibliografia | edytuj kod

Na podstawie artykułu: "Wola Batorska" pochodzącego z Wikipedii
OryginałEdytujHistoria i autorzy