ATEX w encyklopedii
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii (Przekierowano z Atex) Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwaniaATEX (od fr. Atmosphères Explosibles) – dyrektywa Unii Europejskiej (akt prawny), definiująca wymagania zasadnicze, jakie musi spełniać każdy produkt, przeznaczony do stosowania w strefach zagrożonych wybuchem. Wymagania szczegółowe podane są w normach powiązanych z tą dyrektywą, natomiast wymagania, które nie są objęte ani dyrektywą ani normami mogą być przedmiotem regulacji wewnętrznych obowiązujących w poszczególnych krajach członkowskich. Regulacje te nie mogą jednak być sprzeczne z dyrektywą, oraz nie mogą zaostrzać jej wymagań. Ponieważ dyrektywa ATEX 2014/34/UE (do 19.04.2016r 94/9/WE) wymaga znakowania CE, więc każdy produkt „ATEXowy”, który został oznaczony symbolem Ex musiał wcześniej zostać przez producenta oznakowany znakiem CE i przejść procedurę oceny zgodności z obowiązkowym udziałem „strony trzeciej” (wybranej jednostki notyfikowanej), jeżeli producent użył modułu innego, niż moduł A (zał VIII dyrektywy – wewnętrzna kontrola produkcji).
Spis treści
- 1 Historia
- 2 Oznaczenia
- 3 Klasyfikacja stref zagrożonych wybuchem
- 4 Grupy urządzeń przeciwwybuchowych
- 5 Rodzaje zabezpieczeń mechanicznych
- 6 Klasy temperatur
- 7 Jednostki notyfikowane i certyfikujące ATEX
- 8 Przypisy
Historia | edytuj kod
Ponieważ niejednolite przepisy dotyczące bezpieczeństwa w poszczególnych krajach Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej i później – Unii Europejskiej stanowiły znaczne utrudnienia w swobodnym przepływie towarów pomiędzy państwami członkowskimi, postanowiono ujednolicić te przepisy. W przypadku urządzeń przeznaczonych do pracy w strefach zagrożonych wybuchem dnia 23 marca 1994 r. Parlament Europejski i Rada Unii Europejskiej wydały dyrektywę 94/9/WE ATEX, która weszła w życie 1 lipca 2003 roku, oraz dyrektywę 1999/92/WE ATEX137 – zwaną również ATEX USERS (z 16 grudnia 1999 r.) dotyczącą minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa pracy, w miejscach pracy, w których może wystąpić atmosfera wybuchowa. Pierwsza dyrektywa została wprowadzona do polskiego prawodawstwa rozporządzeniem już w 2003 roku (które weszło w życie wraz z wejściem Polski do Unii Europejskiej w dniu 1 maja 2004 r.), a od 10 czerwca 2016 r. obowiązuje rozporządzenie Ministra Rozwoju z dnia 9 czerwca 2016 r. (Dz. U. poz. 817). Druga dyrektywa została wprowadzona przez Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej 29 maja 2003 r. (z późn. zm.) i zaczęła obowiązywać 25 lipca 2003 r. 31 października 2010 r. weszło w życie nowe, zmienione rozporządzenie ministra gospodarki z dnia 8 lipca 2010 roku w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy, związanych z możliwością wystąpienia atmosfery wybuchowej w miejscu pracy (Dz. U. Nr 138, poz. 931), które zastąpiło rozporządzenie z 2003 r.
Rozpoczęte w II połowie 2011 roku w Radzie Unii Europejskiej prace mające na celu ujednolicenie dyrektywy 94/9/WE z wymaganiami Nowych Ram Prawnych Decyzji 768/2008/WE zostały zakończone wydaniem nowej dyrektywy ATEX 2014/34/UE, która obowiązuje od 20 kwietnia 2016 r. zastępując dotychczasową dyrektywę 94/9/WE[1].
W przypadku obu ww. rozporządzeń należy podkreślić, iż czytamy je razem z ustawą na podstawie której zostały wydane, a o której mowa na początku każdego z rozporządzeń.
Oznaczenia | edytuj kod
Klasyfikacja stref zagrożonych wybuchem | edytuj kod
Klasyfikacja ta została zdefiniowana w Załączniku nr I do dyrektywy 1999/92/WE ATEX137 z dnia 16.12.1999 „O minimalnych wymaganiach zwiększających bezpieczeństwo i ochronę zdrowia pracowników potencjalnie narażonych przy pracy w obszarach z atmosferą wybuchową”. Przestrzenie, w których występuje zagrożenie wybuchem zostały podzielone na strefy zagrożenia. Oznaczenie strefy zagrożenia informuje nas zarówno o rodzaju zagrożenia, jak i jego intensywności. Za zaklasyfikowanie przestrzeni do odpowiedniej strefy są odpowiedzialni: inwestor, projektant obiektu budowlanego oraz jego użytkownik końcowy.
Grupy urządzeń przeciwwybuchowych | edytuj kod
Informacje ogólne
Rodzaje zabezpieczeń mechanicznych | edytuj kod
Klasyfikacja IP | edytuj kod
Klasyfikacja IP określona przez normę EN 60529. Klasyfikacja ta określa stopień ochrony mechanicznej obudowy oraz sposób jej testowania. W klasyfikacji tej występują dwie cyfry: pierwsza z nich określa stopień ochrony obudowy przed wnikaniem ciał stałych, druga cieczy.
Klasyfikacja IK | edytuj kod
Klasyfikacja IK określona przez normę EN 50102. Klasyfikacja ta określa stopień ochrony obudowy przed uderzeniami (udarami mechanicznymi)
Klasy temperatur | edytuj kod
Jednostki notyfikowane i certyfikujące ATEX | edytuj kod
- UDT-CERT
- ITG KOMAG
- Główny Instytut Górnictwa Kopalnia Doświadczalna „Barbara” Mikołów
- OBAC – Ośrodek Badań Atestacji i Certyfikacji Sp. z o.o. Gliwice
- TEST – Jednostka Opiniująca, Atestująca i Certyfikująca Wyroby Sp. z o.o.[2]
- Fyzikálně Technický Zkušební Ŭstav) (Czechy, Ostrawa)
- FSA – Forschungsgesellschaft für angewandte Systemsicherheit und Arbeitsmedizin (Niemcy, Mannheim)
Przypisy | edytuj kod
- ↑ Krajowy Punkt Kontaktowy ATEX przy MPiT wK.P.K.A.M. Warszawie Krajowy Punkt Kontaktowy ATEX przy MPiT wK.P.K.A.M., Dyrektywa ws. urządzeń i systemów ochronnych przeznaczonych do użytku w atmosferze potencjalnie wybuchowej – Ministerstwo Przedsiębiorczości i Technologii, www.mpit.gov.pl .
- ↑ Jednostka Opiniująca, Atestująca i Certyfikująca Wyroby TEST Sp. z o.o.