Podstawczaki w encyklopedii
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii (Przekierowano z Basidiomycota) Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwaniaPodstawczaki lub grzyby podstawkowe (Basidiomycota R.T. Moore) – typ grzybów (Fungi).
Charakterystyka | edytuj kod
U ogromnej ilości podstawkowych występuje specyficzny cykl rozwojowy, charakteryzujący się przede wszystkim rozległym i długotrwałym stadium grzybni podzielonej na komórki o jądrach sprzężonych. Stadium to jest nazywane dikariofazą. Z haploidalnych zarodników wyrasta grzybnia pierwotna (przedgrzybnia). Dalszy rozwój grzyba możliwy jest po zrośnięciu się dwóch takich grzybni, z których powstaje od razu grzybnia dikariotyczna, w której każda komórka ma parę jąder sprzężonych – somatogamia. Powstanie tej grzybni odpowiada zapłodnieniu u innych organizmów.
Grzybnia podzielona jest charakterystycznymi dla tego typu przegrodami (septami), które odróżniają je od workowców. W środku przegrody znajduje się otwór o pogrubionych brzegach, osłonięty błoniastą, porowatą, kapturkowatą błoną (parentosomem). Gdy grzybnia zamienia się w owocnik, szczyty niektórych strzępek nabrzmiewają i oddzielają się ścianą od reszty strzępki. Zachodzi w nich zlanie się, a następnie podział jąder sprzężonych (kariogamia). Komórka w tym czasie tworzy wyrostki zwane sterygmami, do których przechodzą owe podzielone jądra. Sterygmy odgradzają się od reszty komórki ścianą, ich własna ściana ulega pogrubieniu i w ten sposób powstają zarodniki. Nabrzmiała komórka przekształca się po wytworzeniu sterygm i zarodników w podstawkę (basidium), skąd cała gromada wzięła nazwę.
Systematyka | edytuj kod
Takson obejmujący grzyby podstawkowe został przedstawiony (jako klasa Basidiomycetes) przez Roberta Whittakera w artykule On the broad classification of organisms opublikowanym w „Quarterly Review of Biology” z 1959, jednak nie zawarto w niej poprawnej łacińskiej diagnozy. Typ Basidiomycota został po raz pierwszy poprawnie zdefiniowany przez Royalla Moore'a w artykule Taxonomic proposals for the classification of marine yeasts and other yeast-like fungi including the smuts opublikowanym w „Botanica Marina” z 1980[2].
Według tego systemu, opartego na kolejnych edycjach Dictionary of the Fungi, typ Basidiomycota należy do królestwa grzybów (Fungi) i zawiera taksony[3][4]:
- klasa Agaricomycetes Doweld 2001 – pieczarniaki
- klasa Agaricostilbomycetes R. Bauer et al. 2006
- klasa Atractiellomycetes R. Bauer et al. 2006
- klasa Classiculomycetes R. Bauer et al. 2006
- klasa Cryptomycocolacomycetes R. Bauer et al. 2006
- klasa Cystobasidiomycetes R. Bauer et al. 2006
- klasa Dacrymycetes Doweld 2001 – łzawniaki
- klasa Entorrhizomycetes Begerow et al. 2007
- klasa Exobasidiomycetes Begerow et al. 2007 – płaskosze
- klasa Geminibasidiomycetes H.D.T. Nguyen & Seifert 2015
- klasa Malasseziomycetes Denchev & T. Denchev 2014
- klasa Microbotryomycetes R. Bauer et al. 2006
- klasa Mixiomycetes R. Bauer et al. 2006
- klasa Pucciniomycetes R. Bauer et al. 2006 – rdze
- klasa Spiculogloeomycetes Q.M. Wang, F.Y. Bai, M. Groenew. & Boekhout 2015
- klasa Tremellomycetes Doweld 2001
- klasa Tritirachiomycetes Aime & Schell 2011
- klasa Ustilaginomycetes R. Bauer et al. 1997 – głowniaki
- klasa Wallemiomycetes Zalar et al. 2005
- 32 rodzaje incertae sedis
Uwzględniającym najnowsze badania filogenetyczne wydaje się być tzw. "system Adla 2012", zawarty w artykule „The Revised Classification of Eukaryotes” z 2012. Według tej klasyfikacji klad Basidiomycota jest częścią (obok workowców (Ascomycota)) kladu Dikarya. Zaliczono do niego[5][6]:
- podtyp Pucciniomycotina R. Bauer et al. 2006
- podtyp Ustilaginomycotina R. Bauer et al. 2006
- podtyp Agaricomycotina Doweld 2001
- rząd Entorrhizales R. Bauer & Oberwinkler 1997
- rodzaj incertae sedis Wallemia Johan-Olsen 1887.
Według zaproponowanej przez Hibbetta w 2007 (na podstawie molekularnych badań filogenetycznych) klasyfikacji systematycznej do typu Basidiomycota należą[7]:
- podtypy: Agaricomycotina, Pucciniomycotina, Ustilaginomycotina;
- klasy: Entorrhizomycetes, Wallemiomycetes.
Wcześniejsza systematyka wyróżniała następujące klasy: podstawczaki (Basidiomycetes), rdze (Uredomycetes), głownie lub głowniaki (Ustomycetes lub Ustilaginomycetes), galaretniaki (Gelimycetes) i teliaki (Teliomycetes).
Przypisy | edytuj kod
- ↑ Paul Kirk: Species Fungorum (ang.). [dostęp 2020-10-15].
- ↑ MycoBank (ang.). [dostęp 2 lutego 2013].
- ↑ CABI databases. [dostęp 2020-09-08].
- ↑ Paul Kirk: Species Fungorum (ang.). [dostęp 2020-10-15].
- ↑ Nazwy taksonów dopasowano według kodeksu Index Fungorum, oraz na podstawie nazw systematycznych
- ↑ S.M. Adl i in.. The Revised Classification of Eukaryotes. „The Journal of Eukaryotic Microbiology”, s. 429-493, 2010. DOI: 10.1111/j.1550-7408.2012.00644.x.
- ↑ D.S. Hibbett, A higher level phylogenetic classification of the Fungi w: Mycological Research 111 Issue 5, ss. 509–547
