Pałężynowate w encyklopedii
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii (Przekierowano z Corynocarpaceae) Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwaniaPałężynowate (Corynocarpaceae) – monotypowa rodzina drzew i krzewów klasyfikowana do rzędu dyniowców. Obejmuje jeden rodzaj pałężyna (Corynocarpus) liczący pięć gatunków. Rośliny te występują we wschodniej i północno-wschodniej Australii, na Nowej Gwinei, Nowej Zelandii i przyległych wyspach Oceanii. Owoce Corynocarpus laevigatus są jadalne (zarówno mięsisty mezokarp jak i nasiona, które jednak wymagają obróbki cieplnej – w stanie surowym są trujące). Pnie drzew używane są do wyrobu łodzi[3].
Morfologia | edytuj kod
Drzewa osiągające 40 m wysokości, rzadziej krzewy z okazałymi liśćmi (do 25 cm długości) wyrastającymi skrętolegle i często skupionymi na końcach pędów. Blaszka liściowa jest niepodzielona, całobrzega, skórzasta. Kwiaty są drobne (do 4 mm średnicy), obupłciowe, promieniste i skupione w wiechy na końcach pędów. Poszczególne kwiaty wyrastają na krótkich szypułkach wspartych przysadkami. Kielich i korona składają się z pięciu wolnych działek i płatków. Pręcików płodnych jest pięć i tyle samo jest prątniczków. Zalążnia jest górna i składa się z 2 owocolistków, z których rozwija się tylko jedna komora. Szyjka słupka jest pojedyncza lub podwójna, asymetryczna, zakończona główkowatym znamieniem. Owocami są jednonasienne pestkowce z mięsistym mezokarpem i zdrewniałym endokarpem[3].
Systematyka | edytuj kod
Rodzaj Corynocarpus był przez długi czas klasyfikowany w obrębie rzędu dławiszowców (Celastrales). Badania molekularne wykazały nieco zaskakujące pokrewieństwo z rodzinami rzędu dyniowców (Cucurbitales), później potwierdzone analizami morfologicznymi[3].
Grupa siostrzana dla rodziny garbownikowate (Coriariaceae) w rzędzie dyniowców należącym do kladu różowych w obrębie okrytonasiennych[1]:
- Rodzaj: Corynocarpus J. R. Forster et J. G. A. Forster, Charact. Gen. 16. 29 Nov 1775 (syn. Merretia Solander ex N. L. Marchand, Rév. Anacard. 58. 1869)[5] – pałężyna, pałęczyna[6]
- gatunek: Corynocarpus cribbianus (F.M.Bailey) L.S.Sm.
- gatunek: Corynocarpus dissimilis Hemsl.
- gatunek: Corynocarpus laevigatus J.R.Forst. & G.Forst.
- gatunek: Corynocarpus rupestris Guymer
- gatunek: Corynocarpus similis Hemsl.
Przypisy | edytuj kod
- ↑ a b Stevens P.F.: Angiosperm Phylogeny Website (ang.). 2001–. [dostęp 2018-06-22].
- ↑ a b James Reveal: Indices Nominum Supragenericorum Plantarum Vascularium – A (ang.). University of Maryland. [dostęp 2011-10-11].
- ↑ a b c Heywood V. H., Brummitt R. K., Culham A., Seberg O.: Flowering plant families of the world. Ontario: Firely Books, 2007, s. 113. ISBN 1-55407-206-9. (ang.)
- ↑ Corynocarpus (ang.). W: The Plant List [on-line]. The Kew Gardens. [dostęp 2011-10-11].
- ↑ ING Book Index Nominum Genericorum (ING) (ang.). Smithsonian National Museum of Natural History. [dostęp 2011-10-11].
- ↑ Józef Rostafiński: Słownik polskich imion rodzajów oraz wyższych skupień roślin poprzedzony historyczną rozprawą o źródłach. Kraków: 1900, s. 184.
