Jan Kubisz w encyklopedii
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania Pomnik upamiętniający poetę w CieszynieJan Kubisz (pseud. "Ślązak")[1] (ur. 24 stycznia[2] 1848 w Końskiej koło Trzyńca, zm. 25 marca[2] 1929 w Gnojniku) – nauczyciel, poeta, pamiętnikarz, polski działacz narodowy Śląska Cieszyńskiego[3].
Spis treści
- 1 Życiorys
- 2 Twórczość literacka
- 3 Utwory autorstwa Jana Kubisza
- 4 Przypisy
- 5 Bibliografia
- 6 Linki zewnętrzne
Życiorys | edytuj kod
Urodził się w gospodarstwie w centrum wsi "na Bartkowicach" (później w tym miejscu wzniesiono obiekty walcowni "C" huty trzynieckiej). W 1868 roku ukończył Seminarium Nauczycielskie w Cieszynie, a następnie pracował jako nauczyciel w Gnojniku i był działaczem społecznym Czytelni Ludowej w Cieszynie. Prowadził działalność społeczną również w Towarzystwie Ewangelickiej Oświaty Ludowej oraz w Polskim Towarzystwie Pedagogicznym.
Twórczość literacka | edytuj kod
Swój pierwszy tomik poezji pt. Niezapominajka wydał w 1882 roku, a jego słynny wiersz "Do Olzy" (bardziej znany pod tytułem "Płyniesz Olzo"), śpiewany na nutę "Wisło moja", stał się hymnem Śląska Cieszyńskiego, w szczególności Zaolzia. Utwory drukowała prasa polska "Gwiazdka Cieszyńska" oraz "Przyjaciel Ludu".
Natomiast "Pamiętnik starego nauczyciela" (1928) Kubisza stanowi jedno z cenniejszych źródeł do poznania przeszłości Śląska Cieszyńskiego.
Kubisz jest również autorem pieśni "Ojcowski dom", która jest wykonywana podczas uroczystości ewangelickich, a także towarzyszy zjazdom towarzystw regionalnych powiatu cieszyńskiego i bielskiego[4].
Utwory autorstwa Jana Kubisza | edytuj kod
- "Płyniesz Olzo po dolinie..." – pieśń
- Niezapominajka (1882) - zbiór wierszy
- Śpiewy starego Jakuba (1889) - zbiór wierszy
- Z niwy śląskiej (1902) - zbiór wierszy
- Pamiętnik starego nauczyciela (1928)
Przypisy | edytuj kod
- ↑ "Literatura polska. Przewodnik encyklopedyczny" Tom I A-M, PWN Warszawa 1984, hasło Kubisz Jan str. 533
- ↑ a b LUDZIE STELA… Jan Kubisz. „Bibliowieści. Informator Biblioteki Miejskiej w Cieszynie”. Nr 1(15)/2005.
- ↑ Ludwik Brożek: Jan Kubisz (pol.). ipsb.nina.gov.pl. [dostęp 2018-05-10].
- ↑ Erwin Woźniak: Pieśń "Ojcowski dom". W: Towarzystwo Przyjaciół Czechowic-Dziedzic [on-line]. [dostęp 2013-04-04].
Bibliografia | edytuj kod
- Miękina L., Znów minie wiek... Antologia literatury nadolziańskiej, Cieszyn 2001, s. 79.
- Kolektyw, Leksykon Polaków w Republice Czeskiej i Republice Słowackiej Tom I s.145-6, Opole 2012
