Karczew (gmina)

Na mapach: 52°05′N 21°15′E/52,083333 21,250000

Karczew (gmina) w encyklopedii

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania

Karczew (do 1916 gmina Otwock) – gmina miejsko-wiejska w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie otwockim. W latach 1975–1998 gmina administracyjnie należała do województwa warszawskiego.

Siedziba gminy to Karczew.

Według danych z 30 czerwca 2004[4] gminę zamieszkiwało 15 929 osób.

Spis treści

Jednostki pomocnicze gminy | edytuj kod

Gmina Karczew zostało podzielona na 15 jednostek pomocniczych gminy – 15 sołectw[2].

Sołectwa:

Struktura powierzchni | edytuj kod

Według danych z roku 2002[5] gmina Karczew ma obszar 81,49 km², w tym:

  • użytki rolne: 58%
  • użytki leśne: 24%

Gmina stanowi 13,25% powierzchni powiatu.

Demografia | edytuj kod

Dane z 2010 roku [6][7]:


  • Piramida wieku mieszkańców gminy Karczew w 2014 roku[1].


Historia | edytuj kod

W związku z reorganizacją administracyjną terenów Królestwa Polskiego pod okupacją niemiecką podczas I wojny światowej, gminy Otwock (z Karczewem) i Wiązowna z powiatu mińskiego (a także gminę Pomiechowo i miasto Zakroczym z powiatu płońskiego) włączono 16 marca 1916 do powiatu warszawskiego[8]. Gmina Karczew powstała 16 grudnia 1916 roku z obszaru zniesionej gminy Otwock, po wydzieleniu z niej nowo utworzonego miasta Otwocka[9]. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości gminy Karczew, Wiązowna i Pomiechowo oraz miasta Otwock i Zakroczym w dalszym ciągu przynależały do powiatu warszawskiego w woj. warszawskim, i z nim były spisywane, mimo że zmiana powiatowa tych jednostek nie została nigdy sformalizowana przez odrodzone państwo polskie[10]. Doszło do tego dopiero 14 lipca 1924, kiedy to ich przynależność do powiatu warszawskiego została uregulowana[11]. 1 stycznia 1925 roku z gminy Karczew wyłączono Wille Świderskie, które weszły w skład nowo utworzonej gminy Falenica Letnisko w tymże powiecie[12].

Po II wojnie światowej gmina zachowała przynależność administracyjną.

1 lipca 1952 z gminy Karczew wyłączono:

  • gromady Brzezinka, Glinki, Janów, Kępa Nadbrzeska, Łukówiec, Nadbrzeż, Ostrowiec, Otwock Mały, Otwock Wielki, Piotrowice, Sobiekursk, Władysławów i Wygoda, tworząc z nich – de iure – nową gminę Ostrowiec[13] (przekształconą de facto w dzielnicę Ostrowiec[14]);
  • części gromad Świdry Wielkie i Karczew, które włączono do miasta Otwock[15].

Po zmianach tych (1 lipca 1952), w następstwie likwidacji powiatu warszawskiego, gminę Karczew – składającą się już tylko z dwóch gromad Karczew i Przewóz – przeniesiono do nowo utworzonego powiatu miejsko-uzdrowiskowego Otwock, gdzie została przekształcona w jedną z jego ośmiu jednostek składowych – dzielnicę Karczew[14].

Dzielnica Karczew przetrwała do końca 1957 roku, czyli do chwili zniesienia powiatu miejsko-uzdrowiskowego Otwock, przekształcając go w zwyczajny powiat otwocki[16]. 1 stycznia 1958, już w powiecie otwockim, nadano jej status osiedla, przez co nigdy nie stała się gromadą[17]. Prawa miejskie osiedle Karczew otrzymało 31 grudnia 1959[18].

1 stycznia 1973 w powiecie otwockim reaktywowano zniesioną w połowie 1952 roku gminę Karczew[19].

Ochotnicze straże pożarne | edytuj kod

Budynek OSP w Karczewie

W gminie funkcjonuje 3 jednostek ochotniczej straży pożarnej. Są to[20]:

Władze gminy | edytuj kod

Naczelnicy Karczewa:

  • Krzysztof Kwiatkowski (1970-1980)
  • Piotr Czabaj (1980-1985)
  • Robert Ostrowski (1985-1990)

Przewodniczący Rady Gminy:

  • Włodzimierz Budkowski (1990–1994)
  • Mirosław Dąbrowski (1994–1998)
  • Tadeusz Marton (1998–2002) oraz (2010–2014)
  • Waldemar Pawlik (2002–2006)
  • Danuta Żelazko (2006–2010)
  • Danuta Trzaskowska (2014-2018)
  • Piotr Stanisław Żelazko (od 2018)

Burmistrzowie Karczewa:

  • Mirosław Antoni Pszonka (1990–2002)
  • Władysław Dariusz Łokietek (2002-2018)
  • Michał Piotr Rudzki (od 2018)

Sąsiednie gminy | edytuj kod

Celestynów, Góra Kalwaria, Konstancin-Jeziorna, Otwock, Sobienie-Jeziory

Zobacz też | edytuj kod

Przypisy | edytuj kod

  1. ↑ a b Gmina Karczew w liczbach, [w:] Polska w liczbach [online], polskawliczbach.pl [dostęp 2016-03-15]  (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  2. ↑ a b Lista sołectw na stronie gminy
  3. ↑ a b Urzą Statystyczny w Warszawie
  4. ↑ Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast (pol.). GUS. [dostęp 2010-09-14].
  5. ↑ Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset (pol.). regioset.pl. [dostęp 2010-09-14].
  6. ↑ Dane - Baza Demografia - Główny Urząd Statystyczny, demografia.stat.gov.pl [dostęp 2017-11-24]  (pol.).
  7. ↑ Dane - Baza Demografia - Główny Urząd Statystyczny, demografia.stat.gov.pl [dostęp 2017-11-24]  (pol.).
  8. ↑ Verordnungsblatt für das General-Gouvernement Warschau. 1916 nr 25 (22 III)
  9. ↑ Protokół posiedzenia Rady gminnej w Karczewie z 16 XII 1916 r.
  10. ↑ Rocznik statystyki Rzeczypospolitej Polskiej. R. 1, 1920/21 cz. 1
  11. ↑ Dz.U. z 1924 r. nr 60, poz. 601
  12. ↑ Dz.U. z 1924 r. nr 97, poz. 901
  13. ↑ a b c Dz.U. z 1952 r. nr 26, poz. 180
  14. ↑ a b c d Dz.U. z 1952 r. nr 27, poz. 185
  15. ↑ Dz.U. z 1952 r. nr 26, poz. 181
  16. ↑ Wyłączając z niego jednak Otwock, który stał się powiatem miejskim
  17. ↑ Dz.U. z 1957 r. nr 39, poz. 176
  18. ↑ Dz.U. z 1959 r. nr 66, poz. 407
  19. ↑ Uchwała Nr XX/93/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 1 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie warszawskim
  20. ↑ Lista OSP na stronie gminy
Na podstawie artykułu: "Karczew (gmina)" pochodzącego z Wikipedii
OryginałEdytujHistoria i autorzy