Kosmologia w encyklopedii
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwaniaKosmologia (z gr. kósmos: porządek, wszechświat oraz lógos: słowo, nauka) – pierwotnie dział filozofii rozpatrujący świat materialny w świetle jego ostatecznych przyczyn: termin ten, wprowadzony przez Christiana Wolffa, jest już dziś jednak rzadko stosowany, gdyż wyparty został przez zbliżony znaczeniem „filozofia przyrody”[1]. Obecnie oznacza on głównie naukę empiryczną poszukującą odpowiedzi na pytanie o strukturę i ewolucję Wszechświata. Natomiast pochodzenie Wszechświata, choć bywa przedstawiane jako ściśle związane z kosmologią, jest obszarem zainteresowania kosmogonii, a nie kosmologii[2].
Przed powstaniem nowożytnych nauk przyrodniczych, przy wyjaśnianiu zasad rządzących Wszechświatem łączono kwestie jego strony fizycznej z problemami natury metafizycznej (kosmologia religijna). Powstanie ogólnej teorii względności dało podstawę do tworzenia fizycznych modeli Wszechświata, a co za tym idzie do powstania kosmologii fizycznej, obejmującej kosmologię obserwacyjną i kosmologię teoretyczną[3][4].
Zobacz też | edytuj kod
Przypisy | edytuj kod
- ↑ Podsiad 2000 ↓, s. 457.
- ↑ Cosmogony or Cosmology?, National Aeronautics and Space Administration (NASA) (ang.).
- ↑ Maślanka 1989 ↓, s. 77–80.
- ↑ Ellis 2008 ↓.
Bibliografia | edytuj kod
- George F.R.G.F.R. Ellis George F.R.G.F.R., Issues in the Philosophy of Cosmology, „arXiv:astro-ph”, 2008, arXiv:astro-ph/0602280v2 (ang.).
- Michał Heller: Ewolucja kosmosu i kosmologii. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1985. ISBN 83-01-04618-X.
- Andrew Liddle: Wprowadzenie do kosmologii współczesnej. Prószyński i S-ka, 2000. ISBN 83-7255-114-6.
- Krzysztof Maślanka. Refleksje o kosmologii współczesnej: kosmologia wczesnego Wszechświata (I). „Urania”, 1989-03. PTMA. ISSN 0042-0794. OCLC 499973597.
- Antoni Podsiad: Słownik terminów filozoficznych. Instytut Wydawniczy „Pax”, 2000.
Linki zewnętrzne | edytuj kod
- Wiadomości ogólne o kosmologii. [dostęp 2017-07-12].
- Paradoksy kosmologiczne. [dostęp 2017-07-12].
- Modele kosmologiczne. [dostęp 2017-07-12].
- Testy kosmologiczne. [dostęp 2017-07-12].
Artykuły na Stanford Encyclopedia of Philosophy (ang.) [dostęp 2018-01-26]:
- GeorgeG. Gale GeorgeG., Cosmology: Methodological Debates in the 1930s and 1940s, 4 czerwca 2015 . (Kosmologia: debaty metodologiczne w latach 30. i 40. XX w.)
- HansH. Halvorson HansH., HelgeH. Kragh HelgeH., Cosmology and Theology, 5 kwietnia 2017 . (Kosmologia a teologia)
