Marian Dudziak w encyklopedii
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwaniaMarian Andrzej Dudziak (ur. 2 lutego 1941 w Wielichowie) – polski naukowiec, specjalista konstrukcji maszyn, lekkoatleta, srebrny medalista olimpijski.
Spis treści
Życiorys | edytuj kod
Urodził się 2 lutego 1941 roku w Wielichowie koło Grodziska Wielkopolskiego w rodzinie Bronisława i Gertrudy z domu Kaczmarek. Maturę zdał w 1959 w Liceum Ogólnokształcącym w Wolsztynie[1]. Podjął studia na Politechnice Poznańskiej. Ukończył tam Wydział Mechanizacji Rolnictwa w 1964 uzyskując tytuł zawodowy magistra inżyniera mechanika. Doktorat w 1974, a habilitację uzyskał w 1990. W 1997 otrzymał tytuł naukowy profesora nauk technicznych. W latach 1991-2011 był kierownikiem Katedry (wcześniej Zakładu) Podstaw Konstrukcji Maszyn.
Przebieg pracy zawodowej i naukowej | edytuj kod
Po ukończeniu studiów, w latach 1965-1968 pracował w przemyśle na stanowisku inżyniera w Wojewódzkiej Stacji Napraw Samochodów oraz Teletra na stanowisku technologa opracowań procesów i technologa warsztatowego. Od 1 lutego 1968 r. podjął pracę w Zakładzie Podstaw Konstrukcji Maszyn Politechniki Poznańskiej na stanowisku asystenta. Nauczyciel akademicki w latach 1991-2003 był kierownikiem Zakładu Podstaw Konstrukcji Maszyn a od 1 grudnia 2003 roku kierownikiem Katedry Podstaw Konstrukcji Maszyn, którą to funkcję pełnił do 2011 roku.
Swoje zainteresowanie oraz działalność naukową skupił wokół problematyki:
- Mechanicznych układów napędowych w maszynach i urządzeniach,
- Teorii sprzężenia ciernego w przekładniach cięgnowych,
- Konstrukcji specjalistycznych urządzeń i maszyn wraz z wdrożeniem,
- Mechanizmów tarcia konstrukcyjnego i wewnętrznego w konstrukcyjnych materiałach w budowie maszyn,
- Metodyk badań cech konstrukcyjnych: geometrycznych, stanu powierzchni oraz funkcjonalnych w budowie maszyn,
- Zastosowania nieklasycznych modeli materiałów w projektowaniu,
- Teorii konstrukcji maszyn i analiz konstrukcji metodami nośności granicznej,
- Badań bezpieczeństwa maszyn i urządzeń oraz wypadków komunikacyjnych.
Główne osiągnięcia naukowe i zawodowe w dyscyplinie | edytuj kod
Profesor inżynier Dudziak jest autorem ponad 300 publikacji wydanych w znanych wydawnictwach:
- krajowych:
- Buletin de'l Akademie Polonaise des Sciences, Ser. Sci. Techn. (2 poz.)
- Journal of Theoretical and Applied Mechanics (3 poz.)
- The Archive of Mechanical Ingineering (1 poz.)
- Rozprawy inżynierskie (1 poz.)
- Machine Dynamic Problems (5 poz.)
- Przegląd Mechaniczny (4 poz.)
- Mechanik (4 poz.)
- zagranicznych:
- Res Mechanica (GB)
- Ingenieur - Archiv (D)
- Maschineumarkt (D)
- Kautschuk Gummi Kunststoffe (D)
- Bichnik (UK)
- Detali Maszyn (R)
- Studium Vilanese (LT)
- Proceedings of PACAM X oraz XI
- American Academy of Mechanics 15th US National Congress of Theoretical and Applied Mechanics (USA)
Profesor inżynier jest także autorem ( lub współautorem ) monografii i podręczników:
- Zagraniczna:
- Applications of the theory of plasticity to the analysis of capacity of notched constructional details Universiade de Beira Interior Covilha, Portugal 1994
- Krajowe:
- Zapis konstrukcji, Poznań, Wyd. Politechniki Poznańskiej 1995 (wyd. I); 1996 (wyd. II)
- Analiza elementów konstrukcyjnych metodami nośności granicznej, Wyd. Politechniki Poznańskiej 1995
- Przekładnie cięgnowe, Warszawa, PWN, 1997
- Zapis konstrukcji, Warszawa, PWN, 1999
- Nieklasyczne modele materiałów w projektowaniu maszyn, Poznań-Radom, Wyd. ITE, 2001
- Proces hamowania samochodu a bezpieczeństwo w ruchu drogowym, Poznań-Radom, Wyd. ITE 2002
- Modeling and Simulation in Machine Design, Kazimierz Great Iniversity, Bydgoszcz 2009
- Projektowanie i Badanie Urządzeń Mechatronicznych, Poznań University of Technology, Poznań, 2010
Jest on autorem lub współautorem 28 patentów krajowych oraz ponad 100 wdrożonych rozwiązań konstrukcyjnych i technologicznych. Kilka nagrodzonych konstrukcji to:
- Opracowanie i wdrożenie automatycznego sterowania procesem obróbki w obrabiarkach typu CC1-6/2P do frezowania układów nacięć na grani roboczej kluczy zamknięć bębenkowych. Była to konstrukcja pierwszej w Polsce obrabiarki numerycznie sterowanej generującej ponad 38000 operacji 1977/78.
- Opracowanie mechanicznego magazynowania i automatycznego podawania wielkogabarytowych płyt meblarskich do cięcia na technologiczne formaty. Praca ta uzyskała I Nagrodę Naczelnej Organizacji Technicznej, Poznań 1988 r.
- Opracowanie technologii obwiedniowego frezowania pierścieni zębatych dla sprzegięł zębatych oraz Konstrukcja i wykonanie obrabiarki specjalnej ZSP-25 do nacinania czołowych uzębień sprzęgieł zębatych.
Za wdrożenie tych prac w Fabryce Urządzeń Mechanicznych w Ostrzeszowie zespół prof. inż. Dudziaka otrzymał w 1987 roku Nagrodę Ministra Przemysłu Maszynowego i Ciężkiego.
Nagrody i wyróżnienia | edytuj kod
Profesor inżynier Marian Dudziak jest trzykrotnym laureatem Nagrody Indywidualnej Ministra MEN III stopnia "za wybitne osiągnięcia naukowe". Otrzymał Nagrodę NOT I stopnia "za wybitne osiągnięcia w dziedzinie techniki"; Nagrodę Zespołową Ministra Przemysłu Maszynowego "za wybitne osiągnięcia w dziedzinie techniki"; Nagrodę Wojewódzką "za wybitne osiągnięcia w dziedzinie techniki i przemyśle"; I miejsce w VI etapie, a X miejsce w końcowej klasyfikacji Ogólnopolskiego Konkursu Wynalazczego. Uczestniczył we wszystkich Sympozjonów PKM, począwszy od VII w Uniejowie w 1975 r. Podczas sympozjonów wygłosił 6 plenarnych referatów. W 1981 roku był organizatorem XVI-tego Sympozjonu w Kiekrzu k/Poznania. W lutym 2020 został uhonorowany przez kapitułę Poznańskiej Gali Sportu tytułem Superseniora Poznańskiego Sportu[2].
Dorobek wychowawczy | edytuj kod
Wychował 10 doktorów oraz 2 habilitantów oraz n-dyplomantów.
Kariera sportowa | edytuj kod
Był sprinterem. Dwukrotnie brał udział w olimpiadach. W Tokio 1964 zdobył srebrny medal w sztafecie 4 x 100 m (wraz z Andrzejem Zielińskim, Wiesławem Maniakiem i Marianem Foikiem), a w biegu na 100 m odpadł w ćwierćfinale. W Meksyku 1968 był ósmy z sztafecie 4 x 100 m (z Maniakiem, Nowoszem i Romanowskim) a na 100 m ponownie odpadł w ćwierćfinale, zajmując w nim 5. miejsce z wynikiem 10,32 s. (wiatr +4,2 m/s)[3].
Dwa razy wystąpił w mistrzostwach Europy, za każdym razem zdobywając medal. W Budapeszcie 1966 został wicemistrzem Europy na 200 m. W Helsinkach 1971 zdobył srebrny medal w sztafecie 4 x 100 m (z Gerardem Gramse, Tadeuszem Cuchem i Nowoszem).
Trzykrotnie wziął udział w Europejskich Igrzyskach Halowych (poprzedniku halowych mistrzostw Europy): w Pradze 1967 zajął 5. miejsce w biegu na 50 m. W Madrycie 1968 zdobył srebrny medal w sztafecie 1+2+3+4 okrążenia (z Waldemarem Koryckim, Andrzejem Badeńskim i Edmundem Borowskim), a na 50 m odpadł w półfinale. W Wiedniu 1969 odpadł w eliminacjach na tym dystansie.
Zwyciężył na 100 m w finale Pucharu Europy w 1965 w Stuttgarcie.
Dwa razy był mistrzem Polski: na 100 m w 1968 i na 200 m w 1966. Był także wicemistrzem na 200 m w 1970 i w sztafecie 4 x 100 w 1968, a brązowym medalistą na 200 m w 1971 i w sztafecie 4 x 100 m w 1963.
Zajął 10. miejsce w Plebiscycie Przeglądu Sportowego 1965.
Był zawodnikiem poznańskich klubów: Orkan i Olimpia.
Przypisy | edytuj kod
- ↑ Biografia Mariana Dudziaka na stronie PKOL-u [dostęp z dnia: 2015-07-03]
- ↑ mat, Superseniorzy poznańskiego sportu, w: Senioralny Poznań, nr 2(2)/2020, s. 2, ISSN 2658-1272
- ↑ ZbigniewZ. Jonik ZbigniewZ., All-Time Lists / Tabele najlepszych w historii, zbjonik.republika.pl [dostęp 2012-07-14] (pol.).
Linki zewnętrzne | edytuj kod
- Strona Katedry Podstaw Konstrukcji Maszyn Politechniki Poznańskiej
- Polski Komitet Olimpijski: Marian Dudziak – sylwetka w portalu www.olimpijski.pl (pol.). www.olimpijski.pl. [dostęp 2014-12-21].
- Marian Dudziak Biography and Olympic Results, Sports-Reference.com [dostęp 2012-01-17] (ang.).