Osła

Na mapach: 51°19′14″N 15°45′16″E/51,320556 15,754444

Osła w encyklopedii

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania

Osła (dawniej niem. Aslau) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie bolesławieckim, w gminie Gromadka.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa legnickiego.

Spis treści

Infrastruktura | edytuj kod

We wsi funkcjonowało lądowisko Krzywa. Na tym terenie można dostrzec pozostałości po obozie, dawne szyny, które kładli więźniowie. Obecnie znajduje się tam strefa przemysłowa z licznymi stacjami paliw, restauracjami i zjazdem na autostradę A4.

Działalność religijna | edytuj kod

Od 2011 roku działa tam też dom rekolekcyjny "Dom Chleba"[2] prowadzony przez Stowarzyszenie Towarzystwa Maryi Niepokalanej. Spotykają się tam grupy z całej polski, szczególnie z diecezji legnickiej.

Osła jest jedyną miejscowością w Polsce, w której podczas mszy rezurekcyjnej odgrywana jest scena zamieszek wśród żołnierzy (bitwa żołnierzy) spowodowana zmartwychwstaniem Jezusa. Sami żołnierze wartę obejmują już od zakończenia liturgii Wielkiego Piątku.

Historia | edytuj kod

Obecna nazwa wsi ma korzenie słowiańskie, czego dowodem jest prawie identyczne jej brzmienie w najstarszych dokumentach. Łacińska bulla papieża Innocentego IV potwierdzająca uposażenie biskupstwa wrocławskiego, wystawiona w Lyonie 9 sierpnia 1254 roku, wymienia ją jako Ocenane, a w "Księdze uposażeń biskupstwa wrocławskiego" z 1305 roku nazwę zapisano jako Ossla[3]. Historyczna Osła to osada słowiańska powstała jeszcze przed 1200 rokiem. Kiedy została założona tutejsza posiadłość rycerska. Osła jako pierwsza ze wszystkich osad w gminie Gromadka została wymieniona w źródłach w roku 1245. Prawdopodobnie te tereny zasiedlało plemię Bobrzan. Pierwsza znana rodzina, która miała w posiadaniu Osłą, określana była przydomkiem von der Ossel (1378). Nickel von der Ossla posiadał posiadłość we wsi Osła, służył w wojskach Zakonu Najświętszej Maryi Panny Domu Niemieckiego w Jerozolimie inaczej Zakonu Krzyżackiego, więc wziął udział w bitwie pod Grunwaldem. 3 sierpnia 1825 około godziny 10 rano w miejscowej kuźni wybuchł pożar, spłonął wtedy zamek, stajnie, szopy, zabudowania dworskie, kościół ewangelicki i katolicki z przyległymi budynkami, plebanią i domem zakrystiana, górny młyn, a także 7 dużych zagród chłopskich – w sumie 1/3 wsi. Spłonęły także dokumenty o dziejach Osłej i okolic. 8 maja 1826 położono kamień węgielny pod budowę nowej świątyni, zaś 25 grudnia nastąpiło jej uroczyste otwarcie. W roku 1845 w Osłej działały 4 wodne młyny, 3 wiatraki, 1 tartak, 1 browar, 24 rękodzielników, 19 kupców i handlarzy.

Filia Groß-Rosen | edytuj kod

W miejscowości od lipca 1944 do 10 lutego 1945 znajdowała się filia obozu koncentracyjnego Groß-Rosen[4], w której prowadzona była produkcja podzespołów do myśliwców nocnych FW Ta-154[potrzebny przypis]. Obóz składał się z pięciu baraków, z tego trzech zasiedlonych przez ponad 600 więźniów, głównie polskich. Szacuje się, że ponad 90 z nich zginęło. Większość z przetrwałych więźniów zmuszono do marszu do podobozu Mittelbau-Dora w Nordhausen[5].

Zabytki i kultura | edytuj kod

Według rejestru Narodowego Instytutu Dziedzictwa na listę zabytków wpisany jest obiekt:

  • Kościół Świętych Piotra i Pawła z 1826 roku.[6] Pierwszy raz wymieniany w 1376, obecny wybudowano po wielkim pożarze wsi, który miał miejsce w sierpniu 1825.

Inne zabytki:

  • Pałac sprzed 1939 roku
  • Tablica wojny 1813 - z 1814 roku
  • Szkoła z 1899 roku

Galeria | edytuj kod

  • Pałac w Osłej

  • Pałac we wsi Osła

  • Pomnik ku pamięci ofiar obozu Gross-Rosen

  • Obelisk w centrum wsi

  • Szkoła w Osłej

  • Widok na zabudowania wiejskie w Osłej

  • Pałac w Osłej

Zobacz też | edytuj kod

Przypisy | edytuj kod

  1. ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
  2. ↑ Stowarzyszenie Towarzystwa Maryi Niepokalanej. [dostęp 2014-08-09].
  3. ↑ Waldemar Bena opis do mapy "Bory Dolnośląskie, Przemkowski Park Krajobrazowy" Wydawnictwo Turystyczne Plan, Jelenia Góra 2004 ​ISBN 83-88049-83-6​
  4. ↑ Filie obozu koncentracyjnego Gross-Rosen. Informator. Muzeum Gross-Rosen, Wałbrzych, rok 2008, strona 8. ​ISBN 978-83-89824-07-3​
  5. ↑ Filie obozu koncentracyjnego Gross-Rosen. Informator. Muzeum Gross-Rosen, Wałbrzych, rok 2008, strona 8. ​ISBN 978-83-89824-07-3​
  6. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 4. [dostęp 21 sierpnia 2012].

Bibliografia | edytuj kod

Na podstawie artykułu: "Osła" pochodzącego z Wikipedii
OryginałEdytujHistoria i autorzy