Senat (Francja) w encyklopedii
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania Sala obrad plenarnych Senatu w Pałacu LuksemburskimSenat (fr. Sénat) – izba wyższa francuskiego parlamentu. Tworzy go 348 senatorów, a przewodniczącym jest Gérard Larcher.
Spis treści
- 1 Historia
- 2 Skład i sposób wyboru
- 3 Przewodniczący
- 4 Rola Senatu
- 5 Siedziba
- 6 Zobacz też
- 7 Przypisy
- 8 Linki zewnętrzne
Historia | edytuj kod
Senat, podobnie jak parlament w ogóle, nie istniał w ramach królewskich, absolutnych rządów ancien régime. W pierwszych latach rewolucji francuskiej powstało jednoizbowe Zgromadzenie Narodowe, które było wyrazem demokratycznych dążeń przywódców rewolucyjnych. Kolejne zmiany polityczne i uchwalane konstytucje też zachowywały jednoizbowy parlament. Pierwszy raz izba wyższa pojawiła się w tzw. konstytucji dyrektorialnej z 1795 roku pod nazwą Rady Starszych[1]. Jednak dopiero w 1799 roku, po przewrocie 18 brumaire’a Napoleona Bonaparte wyższą izbę parlamentu nazwano Senatem. Funkcjonował on w latach 1799–1804 w ramach systemu konsulatu. 18 maja 1804 roku Senat przegłosował powstanie cesarstwa francuskiego z Napoleonem Bonaparte jako cesarzem. Choć władza cesarza była absolutna Senat nadal funkcjonował aż do upadku cesarstwa w 1814. Po restauracji Burbonów i wydaniu Karty Konstytucyjnej Senat został zastąpiony przez arystokratyczną Izbę Parów. Został natomiast przywrócony w latach 1852–1870 na mocy konstytucji II Cesarstwa. Po kilkuletniej przerwie funkcjonował ponownie w latach 1875–1940 na mocy konstytucji III Republiki. Po upadku III Republiki w 1940 roku Senat przestał funkcjonować, a w nowej IV Republice zastąpiono go Radą Republiki. Został przywrócony i istnieje w obecnej formie od 1958 roku, na mocy konstytucji V Republiki.
Skład i sposób wyboru | edytuj kod
Do września 2004 roku w Senacie zasiadało 331 członków, wybieranych na okres 9 lat. Od tego czasu liczba senatorów ulegała jednak stopniowemu rozszerzeniu, aż w 2011 roku osiągnęła 348. Ponadto kadencja została skrócona do 6 lat, a połowa składu wymieniana jest co 3 lata. Do 2004 roku zaś, co 3 lata wymieniano jedną trzecią składu izby. Senatorowie wybierani są w wyborach pośrednich, przez ok. 145 tys. elektorów – głównie przedstawicieli władzy lokalnej[2].
Źródło: [3]
Przewodniczący | edytuj kod
Osobne artykuły: Przewodniczący Senatu (Francja) i Lista przewodniczących francuskiego Senatu.Senatorowie wybierają jedną osobę spośród swego grona na przewodniczącego izby. Obecnie funkcję tę sprawuje Gérard Larcher. Osoba piastująca ten urząd zajmuje trzecie miejsce w kolejności precedencji we Francji, a w przypadku śmierci, impeachmentu, lub rezygnacji prezydenta przewodniczący Senatu przejmuje jego obowiązki. Do tej pory zdarzyło się to dwukrotnie - po ustąpieniu gen. de Gaulle'a w 1969 oraz śmierci Georges'a Pompidou w 1974 roku[4].
Rola Senatu | edytuj kod
Francuski Senat pełni przede wszystkim funkcję ustawodawczą. Jego konstytucyjnym zadaniem jest również sprawowanie kontroli nad rządem.
Siedziba | edytuj kod
Ogród Luksemburski, w tle Pałac Luksemburski w Paryżu – siedziba SenatuSiedzibą Senatu jest Pałac Luksemburski położony w szóstym paryskim arrondissement. W jego pobliżu znajduje się Ogród Luksemburski. Budynku strzeże Francuska Gwardia Republikańska.
Zobacz też | edytuj kod
Przypisy | edytuj kod
- ↑ Rada Starszych, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2019-02-22] .
- ↑ (fr.) La composition du Sénat [1]
- ↑ Groupes politiques - Sénat, www.senat.fr [dostęp 2019-02-22] .
- ↑ W obu przypadkach tymczasowym prezydentem został Alain Poher
Linki zewnętrzne | edytuj kod
