Skrytokwiat

Skrytokwiat w encyklopedii

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania Cryptanthus zonatus Cryptanthus warasii Cryptanthus bromelioides

Skrytokwiat (Cryptanthus Otto & A.Dietr.) – rodzaj roślin należący do rodziny bromeliowatych. Należy do niego około 61 gatunków endemicznych wschodniej Brazylii. Gatunkiem typowym jest Cryptanthus bromelioides (Otto & A.Dietr.)[2]. Łacińska nazwa rodzaju pochodzi od greckich słów kryptos (ukryty) i anthos (kwiat).

Spis treści

Morfologia | edytuj kod

Pokrój
Rośliny rozetowe, z różyczkami liści zwykle płasko rozpostartymi przy ziemi. Rozety osiągają od kilku centymetrów (Cryptanthus microglaziouii) do prawie metra średnicy. U podstawy starszych liści rośliny tworzą obficie łatwo odrywające się odrosty. Kilka gatunków tworzy rozłogi.
Liście
W rozetach znajduje się wiele wąskich, zwężających się liści z ostrym końcem. Krawędzie liści są zazwyczaj pofalowane i kolczaste. Od spodu pokryte włoskami. Zabarwienie zielone, czerwone, brązowe do prawie czarnych. Kilka gatunków tworzy liście ogonkowe (np. Cryptanthus beuckeri). Gatunek C. maritimus tworzy liście o pokroju trawiastym. Niektóre gatunki (C. glaziouii, C. microglaziouii i C. warasii) są sukulentami.
Kwiaty
Skupione w kwiatostany wyrastające ze środka rozety. Zwykle są one niskie, u kilku gatunków (C. scaposus, C. pseudoscaposus) wyrastają na ok. 15 cm ponad rozetę. Okwiat trójpłatkowy z listkami białymi, ostrymi i wąskimi. Kwiaty nie pachną.
Owoce
Jagody.

Ekologia | edytuj kod

Skrytokwiaty są, w odróżnieniu od większości bromeliowatych, roślinami naziemnymi, endemicznymi dla suchych, nadmorskich lasów wschodniej Brazylii. Najczęściej rosną w miejscach zacienionych i wilgotnych. Niektóre gatunki rosną w pełnym słońcu na terenach skalistych.

Systematyka | edytuj kod

Synonimy

Pholidophyllum (Vis.). Madvigia (Liebm.)

Pozycja taksonomiczna według APweb (aktualizowany systemie APG IV z 2016)

Jeden z rodzajów rodziny bromeliowatych (Bromeliaceae) stanowiącej grupę siostrzaną dla rodziny pałkowatych Typhaceae, wraz z którymi tworzy klad bazalny rzędu wiechlinowców (Poales)[1].

Pozycja taksonomiczna według Crescent Bloom (system Reveala z lat 1993–1999)

Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa jednoliścienne (Liliopsida Brongn.), podklasa komelinowe (Commelinidae Takht.), nadrząd bromeliowate (Bromelianae R. Dahlgren ex Reveal), rząd bromeliowce (Bromeliales Dumort.), podrząd Bromeliineae Engl., rodzina bromeliowate (Bromeliaceae Juss.)[3].

Pozycja taksonomiczna według 2010 Annual Checklist Taxonomic Classification

Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta), klasa jednoliścienne (Liliopsida), rząd wiechlinowce (Poales), rodzina bromeliowate (Bromeliaceae)[4].

Podział na gatunki[5]

Zastosowanie | edytuj kod

Uprawa | edytuj kod

  • Pielęgnacja. Wymaga podłoża lekko kwaśnego np. mieszanki dla storczyków. Zaleca się domieszać do podłoża trochę wysuszonego krowieńca. Większość gatunków ma małe wymagania cieplne i wytrzymuje temperaturę 18 °C. Gatunki C. fosterianus, C. lacerdae i C. zonatus wymagają temperatury 23 °C. Większość gatunków wymaga umiarkowanego zacienienia, jednak gatunki C. acaulis i C. bromelioides wymagają silnego nasłonecznienia. W okresie wegetacji rośliny podlewa się dość obficie.
  • Rozmnażanie. Z odrostów pojawiających się obficie u podstawy starszych roślin.
  • Szkodniki i choroby: Cryptanthus jest podatny na wełnowce i czerwce[6].

Przypisy | edytuj kod

  1. ↑ a b Stevens P.F.: Angiosperm Phylogeny Website (ang.). 2001–. [dostęp 2016-10-25].
  2. ↑ Index Nominum Genericorum (ang.). [dostęp 2010-05-17].
  3. ↑ Crescent Bloom: Cryptanthus (ang.). The Compleat Botanica. [dostęp 2010-05-17].
  4. ↑ Bisby FA, Roskov YR, Orrell TM, Nicolson D, Paglinawan LE, Bailly N, Kirk PM, Bourgoin T, Baillargeon G., eds: Species 2000 & ITIS Catalogue of Life: 2010 Annual Checklist Taxonomic Classification (ang.). Species 2000: Reading, UK, 2010. [dostęp 2010-05-18].
  5. ↑ Govaerts R.: World Checklist of Cryptanthus (ang.). The Board of Trustees of the Royal Botanic Gardens, Kew, 2006. [dostęp 2010-05-18].
  6. ↑ GeoffreyG. Burnie GeoffreyG. i inni, Botanica : ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134 .

Bibliografia | edytuj kod

  1. Haager Jiří: Mieszkanie w kwiatach, moje hobby. Warszawa: Polska Oficyna Wydawnicza BGW, 1992. ISBN 83-7066-343-5.
Identyfikatory zewnętrzne (takson):
Na podstawie artykułu: "Skrytokwiat" pochodzącego z Wikipedii
OryginałEdytujHistoria i autorzy