Szafirek

Szafirek w encyklopedii

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania

Szafirek (Muscari Mill.) – rodzaj roślin z rodziny szparagowatych. Należy tu ok. 30 gatunków występujących w północnej Afryce, Europie i południowo-zachodniej Azji. Kilka gatunków zostało rozprzestrzenionych na świecie jako rośliny ozdobne[3]. Gatunkiem typowym jest Muscari botryoides (L.) Mill.[4].

Spis treści

Morfologia | edytuj kod

Bylina z organem zimującym w postaci podziemnej, owalnej cebuli z brązową tuniką, bez cebulek przybyszowych. Liście tylko odziomkowe w liczbie 2–7 o blaszce równowąskiej, czasem bruzdowanej, nagiej, zwykle mięsistej. Kwiatostan groniasty na szczycie głąbika, wielo- i gęstokwiatowy, rozciągający się zwykle podczas owocowania, z przysadkami. Bliżej wierzchołka kwiaty mniejsze, płonne i często odmiennie zabarwione. Kwiaty pachnące. Okwiat rurkowaty lub dzbankowaty, listków okwiatu 6, zrośniętych, tylko na szczycie wolnych i tu odgiętych. Miodniki na wewnętrznej części listków okwiatu. Pręcików 6 w dwóch okółkach, dłuższe od okwiatu, pylniki ciemnoniebieskie, kuliste. Zalążnia górna, zielona z 3 komorami. Słupek pojedynczy, zakończony trójdzielnym znamieniem. Owocem jest tępo trójkanciasta torebka zawierająca 6 kulistych, czarnych nasion[3].

Systematyka | edytuj kod

Synonimy taksonomiczne[4]

Botryanthus Kunth, Botryoides N. M. Wolf, Botryphile R. A. Salisbury

Pozycja systematyczna rodzaju według APweb (aktualizowany system APG III z 2009)

Rodzaj z podrodziny Scilloideae Burnett (plemię Hyacintheae podplemię Hyacinthinae[5]) z rodziny szparagowatych w obrębie szparagowców. W poprzedniej wersji systemu (APG II z 2003) zaliczany wraz z obecną podrodziną Scilloideae do rodziny hiacyntowatych[2].

Pozycja rodzaju w systemie Reveala (1993–1999)

Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa jednoliścienne (Liliopsida Brongn.), podklasa liliowe (Liliidae J.H. Schaffn.), nadrząd Lilianae Takht., rząd amarylkowce (Amaryllidales Bromhead), rodzina hiacyntowate (Hyacinthaceae Batsch), rodzaj szafirek (Muscari Mill.)[6].

Gatunki flory Polski[7]
Gatunki uprawiane w Polsce
Inne gatunki (wybór)[5]

Uprawa | edytuj kod

Cebule szafirków wykopuje się w czerwcu i lipcu. Można je przechowywać w suchym piasku w temperaturze około 20 °C lub od razu wysadzić w miejsce docelowe we wrześniu lub październiku. Cebule umieszcza się w ziemi na głębokości ok. 6–8 cm w rozstawie ok. 8–10 cm ponieważ roślina szybko się rozrasta. Szafirki nie potrzebują częstego przesadzania. Regularnie nawożone mogą rosnąć w jednym miejscu nawet kilka lat[8].

Przypisy | edytuj kod

  1. ↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20]  (ang.).
  2. ↑ a b Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-10-13]  (ang.).
  3. ↑ a b Gerald B. Straley, Frederick H. Utech: Muscari (ang.). W: Flora of North America [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2010-10-13].
  4. ↑ a b Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-02-06].
  5. ↑ a b Genus: Muscari (ang.). W: Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. United States Department of Agriculture. [dostęp 2010-10-14].
  6. ↑ Crescent Bloom: Systematyka rodzaju Muscari (ang.). The Compleat Botanica. [dostęp 2009-02-06].
  7. ↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
  8. ↑ Szafirek (pol.). wymarzonyogrod.pl. [dostęp 2013-03-04].
Identyfikatory zewnętrzne (takson):
Na podstawie artykułu: "Szafirek" pochodzącego z Wikipedii
OryginałEdytujHistoria i autorzy