Ulica Wilanowska w Warszawie

Na mapach: 52°13′36,4″N 21°02′28,4″E/52,226780 21,041230

Ulica Wilanowska w Warszawie w encyklopedii

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania

Ulica Wilanowska – ulica w śródmieściu Warszawy biegnąca od ulicy Solec do ulicy Czerniakowskiej.

Historia | edytuj kod

Ulica pojawiła się po raz pierwszy na planie Lindleya m.st. Warszawy w 1900[1].

W 1928 w narożniku ulic: Okrąg, Czerniakowskiej i Wilanowskiej wzniesiono dom mieszkalny pracowników Banku Polskiego zaprojektowany przez Stanisława Filasiewicza[2]. Frontowa część budynku uległa zniszczeniu w 1944, natomiast skrzydła od strony ulic Okrąg i Wilanowskiej przetrwały wojnę[3][4].

W czasie powstania warszawskiego we wrześniu 1944 w rejonie ulicy Wilanowskiej toczyły się ciężkie walki[5]. 19 i 20 września 1944 cofający się pod naporem wojsk niemieckich powstańcy i żołnierze 3 Dywizji Piechoty im. Romualda Traugutta, którzy 16 września rozpoczęli desant na tzw. przyczółku czerniakowskim, kontrolowali już tylko niewielki obszar ograniczony brzegiem Wisły i ulicami: Wilanowską, Idźkowskiego i Zagórną[6]. Broniona do 23 września kamienica pod adresem Wilanowska 1 była ostatnim punktem oporu Polaków na Górnym Czerniakowie[7]. Oddziały niemieckie dopuściły się wielu mordów na powstańcach i ludności cywilnej. Na terenie pomiędzy ulicami: Wilanowską, Solec, Zagórną i Czerniakowską zamordowano kilkaset osób, wśród nich kapelana zgrupowania „Kryska” ks. Józefa Stanka[8].

W 1950 nazwę ulicy zmieniono na Gwardzistów[9]. Pierwotną nazwę przywrócono w drugiej połowie lat 90.[10].

W 1951 na gruzach dawnej zabudowy, w tym zniszczonych magazynów „Społem” oraz innych budynków po nieparzystej stronie ulicy, utworzono Centralny Park Kultury (obecnie park Marszałka Edwarda Rydza-Śmigłego)[11].

W Warszawie istnieje druga ulica o takiej samej nazwie – aleja Wilanowska na Mokotowie[10].

Upamiętnienia | edytuj kod

Przypisy | edytuj kod

  1. ↑ Atlas Historyczny Warszawy. Wybrane źródła kartograficzne. Warszawa: Miasto Stołeczne Warszawa, Archiwum Państwowe m.st. Warszawy i Wojewoda Mazowiecki, 1999, s. 113. ISBN 83-911735-0-X.
  2. ↑ Jarosław Zieliński: Atlas dawnej architektury ulic i placów Warszawy. Tom 2. Canaletta–Długosza. Warszawa: Biblioteka Towarzystwa Opieki nad Zabytkami, 1996, s. 163. ISBN 83-9066291-4.
  3. ↑ Jarosław Zieliński: Atlas dawnej architektury ulic i placów Warszawy. Tom 2. Canaletta–Długosza. Warszawa: Biblioteka Towarzystwa Opieki nad Zabytkami, 1996, s. 164. ISBN 83-9066291-4.
  4. ↑ Dom mieszkalny pracowników Banku Polskiego. warszawa1939.pl. [dostęp 2017-03-06].
  5. ↑ Adam Borkiewicz: Powstanie warszawskie. Zarys działań natury wojskowej. Warszawa: Instytut wydawniczy PAX, 1969, s. 458–485.
  6. ↑ Wielka Ilustrowana Encyklopedia Powstania Warszawskiego. Tom 1.. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona i Fundacja "Warszawa Walczy 1939-1945", 2005, s. 115. ISBN 83-11-10124-8.
  7. ↑ Jerzy Majewski, Tomasz Urzykowski: Przewodnik po powstańczej Warszawie. Warszawa: Muzeum Powstania Warszawskiego, 2012, s. 192. ISBN 978-83-273-0091-1.
  8. ↑ Adam Borkiewicz: Powstanie warszawskie. Zarys działań natury wojskowej. Warszawa: Instytut wydawniczy PAX, 1969, s. 485, 484.
  9. ↑ Kwiryna Handke: Słownik nazewnictwa Warszawy. Warszawa: Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, 1998, s. 298. ISBN 83-86619-97X.
  10. ↑ a b Kwiryna Handke: Słownik nazewnictwa Warszawy. Warszawa: Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, 1998, s. 218. ISBN 83-86619-97X.
  11. ↑ Marian Gajewski: Urządzenia komunalne Warszawy. Zarys historyczny. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1979, s. 338. ISBN 83-06-00089-7.
  12. ↑ Stanisław Ciepłowski: Wpisane w kamień i spiż. Inskrypcje pamiątkowe w Warszawie XVII–XX w.. Warszawa: Argraf, 2004, s. 275. ISBN 83-912463-4-5.
  13. ↑ Stanisław Ciepłowski: Wpisane w kamień i spiż. Inskrypcje pamiątkowe w Warszawie XVII–XX w.. Warszawa: Argraf, 2004, s. 335. ISBN 83-912463-4-5.
Na podstawie artykułu: "Ulica Wilanowska w Warszawie" pochodzącego z Wikipedii
OryginałEdytujHistoria i autorzy